Мацэнка Марыя Ільінічна
Мацэнка Марыя Ільінічна нарадзілася 14 красавіка 1907 года ў г. Віцебску ў сям'і рабочага.
Працоўную дзейнасць пачала ва ўзросце 15 гадоў вучаніцай краўчыхі. У 1924–1925 гг. працавала ў тэатры (зараз Нацыянальны акадэмічны драматычны тэатр імя Я. Коласа) швачкай-касцюмеркай. З 1927 года працавала на швейнай фабрыцы «Прафінтэрн». У 1930 годзе ў складзе групы работнікаў была пераведзена на фабрыку «Сцяг індустрыялізацыі». Працавала швачкай, майстрам цэха, начальнікам змены ўчастка. Потым была прызначана на кіруючую пасаду – начальнік аддзела кадраў фабрыкі, абіралася старшынёй фабрычнага камітэта прафсаюзаў. У 1940 годзе была абрана сакратаром партыйнай арганізацыі фабрыкі. Незадоўга да пачатку Вялікай Айчыннай вайны была накіравана ў Мінск на курсы партыйных работнікаў пры ЦК КП(б)Б.
У пачатку Вялікай Айчыннай вайны Марыя Ільінічна была эвакуіравана ў Омскую вобласць, дзе была інструктарам райкама партыі. У 1942 годзе была адклікана ў Маскву ў Цэнтральны штаб партызанскага руху і накіравана ў тыл ворага. У верасні 1942 года была абрана членам Віцебскага падпольнага гаркама і прызначана інструктарам Віцебскага падпольнага абкама партыі. Дзейнічала ў падполлі ў 1944 годзе.
Пасля вызвалення горада вярнулася працаваць на фабрыку, прымала актыўны ўдзел у аднаўленні прадпрыемства. Працавала начальнікам аддзела кадраў, потым намеснікам дырэктара фабрыкі. Указам Прэзідыума Вярхоўнага Савета СССР ад 7 сакавіка 1960 года за выдатныя дасягненні ў працы і асабліва плённую грамадскую дзейнасць Марыі Ільінічне было прысвоена званне «Герой Сацыялістычнай Працы».
У 1962 годзе Марыя Ільінічна выйшла на пенсію. Займалася грамадскай дзейнасцю, прымала актыўны ўдзел у выхаванні падрастаючага пакалення. Жыла ў Віцебску.
Узнагароджана ордэнам Леніна, медалямі «Партызану Вялікай Айчыннай вайны» II ступені, «За працоўную доблесць» і інш. Ганаровы грамадзянін г. Віцебска.
Памерла Марыя Ільінічна 9 верасня 1982 года.
ЛІТАРАТУРА
1. Буткевич, С. Красная косынка / С. Буткевич // Знаменосцы трудовой славы / сост.: Г. С. Гужва [и др] ; рец. Б. В. Стрельцов. – Минск : Беларусь, 1984. – С. 219–222.
2. Волкова, Л. Чтоб дольше века длилась жизнь / Л. Волкова // Віцьбічы = Витьбичи. – 2007. – 12 апр. – С. 3.
3. Костюкевич, В. Все остается людям / В. Костюкевич // Вiцебскi рабочы. – 2007. – 12 крас. – С. 2.
4. Лукьянова, Н. Не вспоминать, а помнить... / Н. Лукьянова // Народнае слова. – 2007. – 21 крас. – С. 2.
5. Маценко Мария Ильинична // Регионы Беларуси : энциклопедия : в 7 т. / редкол.: Т. В. Белова [и др.]. – Минск : БелЭн імя П. Броўкі, 2011. – Т. 2 : Витебская область : в 2 кн. – Кн. 2. – С. 110.
6. Маценко Мария Ильинична // Слава и гордость земли Витебской : биографический справочник / сост. М. Н. Пригожий ; редкол.: М. П. Кузьмич [и др.]. – Витебск : Витебская областная типография, 2009. – С. 275.
7. Маценко Мария Ильинична // Твои герои, Беларусь! Герои Социалистического Труда : биографический справочник / сост.: И. Н. Кулан, В. И. Козак, Е. Е. Соколов ; под общ. ред. А. Н. Новикова. – Минск : БелЭн імя П. Броўкі, 2014. – С. 152.
8. Мацэнка Марыя Ільінічна // Памяць: Віцебск : гісторыка-дакументальныя хронікі гарадоў і раёнаў Беларусі : у 2 кн. / рэдкал.: Г. П. Пашкоў [і інш.] ; склад. А. І. Мацяюн ; мастак Э. Э. Жакевіч. – Мінск : БелЭн, 2003. – Кн. 2. – С. 485.
СПАСЫЛКІ
