Лузгін Аляксей Андрэевіч
Лузгін Аляксей Андрэевіч нарадзіўся 1 лютага 1920 года ў в. Загараддзе Талачынскага раёна.
У 1937–1939 гг. працаваў у 1-м Маскоўскім пасажырскім аддзяленні Ленінградскай чыгункі.
Скончыў аэраклуб у Маскве (1939), Тамбоўскую авіяцыйную школу пілотаў (1941).
У Чырвонай Арміі з 1939 года.
З 1943 года – на Цэнтральным, 1-м Украінскім франтах. Камандзір звяна разведвальнага авіяпалка лейтэнант Аляксей Лузгін зрабіў 116 баявых вылетаў, правёў 32 паветраныя баі. Па дадзеных яго разведкі савецкая бамбардзіровачная авіяцыя знішчыла на аэрадроме ў Палтаве і на палявых пляцоўках 329 варожых самалётаў.
7 сакавіка 1944 года пры выкананні чарговага баявога задання трапіў у палон, але пасля неаднаразовых спроб уцячы з няволі вырваўся і вярнуўся ў полк.
15 мая 1946 года Указам Прэзідыума Вярхоўнага Савета СССР прысвоена званне «Герой Савецкага Саюза».
Пасля вайны служыў у Савецкай арміі.
У 1960 годзе ў званні палкоўніка выйшаў у адстаўку, жыў у Маскве.
Актыўна ўдзельнічаў у грамадскім жыцці, часта выступаў на піянерскіх зборах, школьных вечарах, узначальваў адну з першых пярвічных партыйных арганізацый Масквы.
Узнагароджаны ордэнам Леніна, ордэнамі Чырвонага Сцяга (тройчы), ордэнам Айчыннай вайны I і II ступеняў, Чырвонай Зоркі, шматлікімі медалямі.
Памёр 10 студзеня 1977 года. Пахаваны на Кунцаўскіх могілках у Маскве.
Яго імем названы вуліца ў горадзе Талачын Віцебскай вобласці і самалёт Су-24 МР марской авіяцыі Расіі.
ЛІТАРАТУРА
1. Азёрны, С. Дзесяты з сям'і Лузгіных / С. Азёрны // Памяць: гісторыка-дакументальная хроніка Талачынскага раёна / рэдкал.: І. П. Шамякін [і інш.] ; мастак А. М. Хількевіч. – Мінск : БелЭн імя П. Броўкі, 1988. – С. 300–303.
2. Азёрны, С. Іх імёны ў памяці нашай назаўсёды / С. Азёрны // Наша Талачыншчына. – 2005. – 30 сак. – С. 2.
3. Дулеба, Г. І. Радзіма Лузгіна Аляксея Андрэевіча (Загараддзе) / Г. І. Дулеба // Збор помнікаў гісторыі і культуры Беларусі. Віцебская вобласць / рэдкал.: С. В. Марцэлеў [і інш.]. – Мінск : БелСЭ імя П. Броўкі, 1985. – С. 415.
4. Журналіст, пісьменнік, баец // Віцебскі рабочы. – 1957. – 9 мая. – С. 4.
5. Лётчык з Загараддзя // Наша Талачыншчына. – 2010. – 6 лют. – С. 9.
6. Лузгин Алексей Андреевич // Моя Толочинщина: страницы истории / А. Шнейдер. – 2-е изд, с изм. – Минск : Бизнесофсет, 2006. – С. 117.
7. Лузгин Алексей Андреевич // Слава и гордость земли Витебской : биографический справочник / сост. М. Н. Пригожий ; редкол.: М. П. Кузьмич [и др.]. – Витебск : Витебская областная типография, 2009. – С. 82.
8. Лузгин Алексей Андреевич // Твои сыновья, Беларусь! Герои Советского Союза : биографический справочник / ред.: Ю. В. Баженов [и др.] ; худ. ред. П. В. Баранов. – Минск : БелЭн імя П. Броўкі, 2015. – С. 87.
9. Лузгін Аляксей Андрэевіч // Беларуская энцыклапедыя : у 18 т. / рэдкал.: Г. П. Пашкоў [і інш.]. – Мінск : БелЭн, 1999. – Т. 9 : Кулібін–Малаіта. – С. 359–360.
10. Лузгін Аляксей Андрэевіч // Энцыклапедыя гісторыі Беларусі : у 6 т. / рэдкал.: Г. П. Пашкоў [і інш.] ; маст. Э. Э. Жакевіч. – Мінск : БелЭн імя П. Броўкі, 1997. – Т. 4 : Кадэты–Ляшчэння. – С. 397.
11. Лузгін, А. Паветраныя разведчыкі / А. Лузгін // Сцяг Ільіча (Талачын). – 1969. – 16 жн. – С. 2.
12. Пржевальская, А. Алексей Лузгин продолжает летать! / А. Пржевальская, М. Хмелюк // Наша Талачыншчына. – 2015. – 6 мая. – С. 7.
13. Скапа, У. Паветраныя рэйды / У. Скапа // Віцебскі рабочы. – 1970. – 25 лют. – С. 2.
14. Хмелюк, М. История ее только начинается / М. Хмелюк // Наша Талачыншчына. – 2013. – 2 сак. – С. 5.