Афганистан. Без права на забвение

Афганистан. Без права на забвение

Афганистан. Без права на забвение

Художники Витебщины

Художники Витебщины

Художники Витебщины

Даватар Леў Міхайлавіч

Дата нараджэння
20.02.1903
Месца нараджэння
Віцебская вобл., в. Хоціна, Бешанковіцкі р-н
Дата смерці
19.12.1941
Род дзейнасці
удзельнік Вялікай Айчыннай вайны
Гады службы
1924–1941
Воінскае званне
генерал-маёр
Узнагароды і прэміі
Герой Савецкага Саюза
медаль «Чыровоная Зорка»
ордэн Леніна
ордэн Леніна
ордэн Чырвонай Зоркі
ордэн Чырвонага Сцяга

Даватар Леў Міхайлавіч нарадзіўся 20 лютага 1903 года ў в. Хоціна Бешанковіцкага раёна Віцебскай вобласці ў сялянскай сям'і. Скончыў кавалерыйскае вучылішча (1926), ваенную акадэмію ім. Фрунзе (1939). У 20-я гады быў сакратаром камітэта ўзаемадапамогі. У Чырвонай Арміі з 1924 года, камандаваў узводам, эскадронам, быў камісарам асобнага батальёна. З 1939 года – палкоўнік, начальнік штаба кавалерыйскага палка, брыгады, дывізіі. Ужо ў жніўні 1941 года за баі ў вярхоўях Дняпра Л. Даватар узнагароджаны ордэнам Чырвонага Сцяга. З чэрвеня 1941 года на Заходнім фронце, камандаваў асобнай кавалерыйскай групай, якая ў жніўні–верасні 1941 года ажыццявіла глыбокі рэйд па тылах праціўніка ў Смаленскай вобласці. Салдаты прайшлі з баямі каля 1000 км, разграмілі 430-ы полк, штабы двух палкоў і тапаграфічны аддзел 6-й нямецкай арміі, шмат гарнізонаў, знішчылі больш чым 2500 варожых салдат і афіцэраў. У перыяд контрнаступлення пад Масквой яго корпус здзейсніў другі рэйд па тылах ворага. У раёне горада Рузы корпус адрэзаў шляхі да адыходу нямецкім войскам і знішчыў іх 78-ю пяхотную дывізію.

Загінуў у баі 19 снежня 1941 г. на подступах да горада Руза каля в. Палашкіна Маскоўскай вобласці.

Указам Прэзідыума Вярхоўнага Савета СССР ад 21.12.1941 года за гераізм і мужнасць, праяўленыя ў баях з захопнікамі, прысвоена званне Героя Савецкага Саюза (пасмяротна).

Пахаваны на Новадзявочых могілках. Помнікі герою пастаўлены на магіле, на месцы гібелі, на Радзіме, у г. п. Ула і на шашы Лепель – Ула. У г. п. Ула працуе мемарыяльны музей. Імя Л. М. Даватара было прысвоена калгасам, саўгасам, цеплаходам, сярэдняму прафесійна-тэхнічнаму вучылішчу ў г. п. Ула, носяць вуліцы ў Мінску, Маскве, Віцебску.

Узнагароджаны двума ордэнамі Леніна, ордэнамі Чырвонага Сцяга, Чырвонай Зоркі.

 

ЛІТАРАТУРА

1. Абызов, В. И. Доватор / В. И. Абызов. – Москва : Политиздат, 1988. – 110 с.

2. Генерал Даватар // Памяць: гісторыка-дакументальная хроніка Бешанковіцкага раёна / рэдкал.: І. П. Шамякін (гал. рэд.) [і інш.] ; мастак А. М. Хількевіч. – Мінск : БелСЭ імя П. Броўкі, 1991. – С. 122–123.

3. Данилов, А. Казачий генерал из Витебска / А. Данилов // Белорусская военная газета. – 2013. – 24 мая. – С. 6.

4. Доватор Лев Михайлович // Слава и гордость земли Витебской : биографический справочник / сост. М. Н. Пригожий ; редкол.: М. П. Кузьмич (пред.) [и др.]. – Витебск : Витебская областная типография, 2009. – С. 39.

5. Доватор Лев Михайлович // Твои сыновья, Беларусь! Герои Советского Союза : биографический справочник / ред. Ю. В. Баженов [и др.]. – Мінск : БелЭн імя П. Броўкі, 2015. – С. 45–46.

6. Крачкоўскі, А. Жыццё кароткае, а слава – на вякі / А. Крачкоўскі // Зара (Бешанковічы). – 2013. – 19 лют. – С. 3.

7. Кузьміч, М. Даватар Леў Міхайлавіч / М. Кузьміч, М. Сцепаненка // Сузор’е беларускага памежжа: беларусы і народжаныя ў Беларусі ў суседніх краінах : энцыклапедычны даведнік / рэдкал.: А. Мальдзіс і інш. – Мінск : Энцыклапедыкс, 2014. – С. 150–151.

8. Лев Михайлович Доватор : фотоальбом / авт. текста Г. В. Шилович ; фот. М. И. Савина ; ред. В. И. Федоринчик. – Минск : Беларусь, 1979. – 13 с. – (Жизнь – подвиг).

9. Сланеўскі, А. Леў Даватар, невядомы генерал / А. Сланеўскі // Звязда. – 2016. – 19 студз. – С. 10–11.

10. Федоров, П. Генерал Доватор : роман / П. Федоров. – Москва : Воениздат, 1979. – 453 с.

11. Шымук, В. Леў Даватар / В. Шымук. – Мінск : Беларусь, 1973. – 88 с.