Афганистан. Без права на забвение

Афганистан. Без права на забвение

Афганистан. Без права на забвение

Художники Витебщины

Художники Витебщины

Художники Витебщины

Чабан Тамара Канстанцінаўна

Дата нараджэння
31.05.1952
Месца нараджэння
Віцебская вобласць, Глыбоцкі раён, в. Чабаны
Дата смерці
20.03.1992
Род дзейнасці
паэтэса, выкладчык, літаратурны крытык
Спецыялізацыя
літаратура, педагогіка
Жанр
вершы, артыкулы

Чабан Тамара Канстанцінаўна нарадзілася 31 мая 1952 года ў в. Чабаны Глыбоцкага раёна. У 1969 г. скончыла Чарневіцкую сярэднюю школу. Пасля заканчэння філалагічнага факультэта БДУ (1974) выкладала беларускую мову і літаратуру ў Ветрынскай сярэдняй школе Полацкага раёна. Завочна закончыла аспірантуру пры кафедры беларускай літаратуры БДУ (1980). У 1978 г. пераехала ў Мінск. Працавала старшым карэктарам у выдавецтве «Навука і тэхніка». 3 1981 г. – навуковы супрацоўнік Інстытута літаратуры Акадэміі навук Беларусі. У 1982 г. абараніла кандыдацкую дысертацыю на тэму «Рамантычныя тэндэнцыі ў сучаснай беларускай паэзіі». Выбіралася старшынёй савета клуба «Братэрства», членам рэдкалегіі штогоднікаў «Дзень паэзіі» – 1988 і 1989 гг. Вяла шырокую дзейнасць у абарону прыроды.

Літаратурную творчасць пачала з вершаў, якія пісала яшчэ, калі вучылася ў сярэдняй школе. У друку ўпершыню выступіла ў 1977 г. з рэцэнзіяй на кнігу В. Іпатавай «Парасткі» («Літаратура і мастацтва»). Яе артыкулы па праблемах сучаснага літаратурнага працэсу друкаваліся на старонках рэспубліканскіх і саюзных выданняў, а таксама ў зборніках «Песні беларускай валадар», «Узроўні фальклорных уплываў» і інш.

Тэматыка літаратурных даследаванняў Тамары Чабан была скіравана на літаратурны працэс XX ст. Для артыкулаў характэрныя філасафічнасць, заглыбленасць у праблемы літаратурнага працэсу, уважлівы падыход да яго акалічнасцяў і супярэчнасцяў, праніклівы роздум над рэчаіснасцю.

Т. Чабан – аўтар шматлікіх творчых партрэтаў, рэцэнзій на кнігі вершаў Р. Баравіковай, А. Грачанікава, В. Іпатавай, Г. Каржанеўскай, Н. Мацяш, Я. Янішчыц і інш. Яе працы пазначаны шырынёй аўтарскага погляду, прафесійнай падрыхтаванасцю, аналітычнай заглыбленасцю, навуковасцю, эмацыянальнасцю, уменнем весці гаворку пра значнае.

Аўтар кніг пра паэзію «Крылы рамантыкі» (1982), «Сучасная паэзія і фальклор» (1988).

Памерла 20 сакавіка 1992 года.

 

ЛІТАРАТУРА

1. Банькоўская, В. Жыццё, як свечка, дагарэла / В. Банькоўская // Веснік Глыбоччыны. – 2005. – 5 сак. – С. 4.

2. Гарадніцкі, Я. На крылах рамантыкі / Я. Гарадніцкі // Літаратура і мастацтва. – 2012. – 1 чэрв. – С. 6.

3. Гарадніцкі, Я. Паміж Глыбоччынай і Ракаўшчынай / Я. Гарадніцкі // Краязнаўчая газета. – 2005. – № 29 (жн.). – С. 2.

4. Гурская, А. Сапраўднае застаецца / А. Гурская // Літаратура і мастацтва. – 2017. – 16 чэрв. – С. 10.

5. Тамара Чабан // Беларускія пісьменнікі (1917–1990) : даведнік / склад. А. К. Гардзіцкі. – Мінск : Мастацкая літаратура, 1994. – С. 573.

6. Тамара Чабан // Памяць: гісторыка-дакументальная хроніка Глыбоцкага раёна / рэдкал.: Б. І. Сачанка [і інш.] ; мастак А. М. Хількевіч. – Мінск : БелЭн імя П. Броўкі, 1995. – С. 419–420.

7. Тамара Чабан // Роднае слова. – 2002. – № 5. – С. 34.

8. Чабан Тамара // Беларускія пісьменнікі : біябібліяграфічны слоўнік : у 6 т. / рэдкал.: І. Э. Багдановіч [і інш.]. – Мінск : БелЭн імя П. Броўкі, 1992. – Т. 6 : Талалай–Яфімаў. – С. 242–243.

9. Чабан Тамара Канстанцінаўна // Беларуская энцыклапедыя: у 18 т. / рэдкал.: Г. П. Пашкоў [і інш.]. – Мінск : БелЭн, 2003. – Т. 17 : Хвінявічы–Шчытні. – С. 200.