Дубровіч Алесь (Рэдзька Аляксей Рыгоравіч)
Дубровіч Алесь (сапраўднае прозвішча і імя – Рэдзька Аляксей Рыгоравіч) нарадзіўся ў 1910 г. у в. Каралевічы Дзісенскага павета Віленскай губерні (зараз Глыбоцкі раён Віцебскай вобласці). Пасля таго, як скончыў вясковую школу, займаўся самаадукацыяй. Рана пачаў прымаць удзел у рэвалюцыйнай барацьбе. У 1933 г. быў удзельнікам I нелегальнага з'езду пісьменнікаў, які стварыў літаратурны фронт сялянска-рабочых пісьменнікаў Заходняй Беларусі.
Друкавацца А. Рэдзька (псеўданім Алесь Дубровіч ён узяў у 1936 г.) пачаў у 1928 г. у прагрэсіўнай газеце «Доля працы». Творчая дзейнасць А. Рэдзькі непарыўна звязана з вызваленчай барацьбой у Заходняй Беларусі. У сваім паэтычым крэда – вершы «Мы» сцвярджаў: «Натхненне нашае ў змаганні за шчасце новага жыцця». У 1934 г. у часопісе «Літаратурная старонка», які быў легальным камуністычным выданнем у Вільні і вакол яго гуртаваліся рэвалюцыйна настроеныя літаратары, надрукавана «Дэкларацыя трупы паэтаў да ўcix пісьменнікаў Заходняй Беларусі». У гэтую трупу ўваходзіў i А. Рэдзька, які таксама падпісаў дэкларацыю, за што неўзабаве быў арыштаваны польскай уладай i асуджаны. Два з паловай гады ён правёў у Віленскай турме на Лукішках. Палітвязні мелі свой рукапісны часопіс «Краты», дзе змяшчаў свае творы i А. Рэдзька. Пасля судовага працэсу ў 1936 г. выйшаў на свабоду, фактычна адбыўшы пакаранне да суда. У 1936–1939 гг. друкуецца пад псеўданімам А. Дубровіч у заходнебеларускіх перыядычных выданнях «Беларускі летапіс», «Калоссе». Яго вершы мелі выразную сацыяльную афарбоўку, клікалі да вызвалення роднага краю з-пад уціску. Ён марыў пра «сінязорны край», які параўноўваў з «хмарамі, з атарамі», а ў вершы пра абавязак паэта заклікаў яго быць «прарокам яснейшых дзён». Максім Танк, які быў рэдактарам літаратурнага аддзела «Беларускага летапісу», вылучаў вершы А. Дубровіча як досыць яркія i арыгінальныя.
Пасля далучэння Заходняй Беларусі да БССР А. Дубровіч працаваў у валасным рабоча-сялянскім камітэце, выбіраўся старшынёй сельсавета, быў дэлегатам народнага сходу ў Беластоку (1939). Перад Вялікай Айчыннай вайной працаваў у Вілейскай раённай газеце, змяшчаў там вершы, нарысы. У час вайны паэт вёў падпольную работу ў родных мясцінах на Глыбоччыне, трымаў сувязь з партызанамі. У пачатку лістапада 1942 г. гітлераўскія акупанты арыштавалі групу падпольшчыкаў, сярод ix быў i А. Дубровіч. Паэт быў расстраляны разам з роднымі каля вёскі Галубічы.
Перапахаваны на могілках у вёсцы Каралевічы. На месцы расстрэлу, у Жвіроўні, пастаўлены помнік.
ЛІТАРАТУРА
1. Алесь Дубровіч // Беларускія пісьменнікі (1917–1990) : даведнік / склад. А. К. Гардзіцкі. – Мінск : Мастацкая літаратура, 1994. – С. 187.
2. Алесь Дубровіч // Памяць: гісторыка-дакументальная хроніка Глыбоцкага раёна / рэдкал.: Б. І. Сачанка [і інш.] ; мастак А. М. Хількевіч. – Мінск : БелЭн імя П. Броўкі, 1995. – С. 161–163.
3. Волкаў, I. Паэт-змагар / І. Волкаў // Вiцебскі рабочы. – 2000. – 3 чэрв. – С. 3.
4. Дубровіч Алесь // Беларускія пісьменнікі : біябібліяграфічны слоўнік : у 6 т. / рэдкал.: І. Э. Багдановіч [і інш.]. – Мінск : БелЭн імя П. Броўкі, 1992. – Т. 2 : Верабей–Іваноў. – С. 384–385.
5. Іванова, Г. Глыбоччына багатая на таленты / Г. Іванова // Народнае слова. – 2012. – 1 верас. – С. 6.
6. Паэт-змагар // Веснік Глыбоччыны. – 2012. – 4 жн. – С. 2.
7. Сухараў, В. Паэт-змагар / В. Сухараў // Міёрскія навіны. – 2013. – 5 студз. – С. 8.
8. Чамеза, М. Дубровіч Алесь / М. Чамеза // Энцыклапедыя гісторыі Беларусі : у 6 т. / рэдкал.: Г. П. Пашкоў [і інш.]. – Мінск : БелЭн імя П. Броўкі, 1996. – Т. 3 : Гімназіі–Кадэнцыя. – С. 309.