Гарбук Вісарыён Сцяпанавіч нарадзіўся 11 (24) лістапада 1913 года ў в. Шкілякі Полацкага павета Віцебскай губерні (зараз Полацкі раён), пісьменнік, празаік. Пісаў на беларускай і рускай мовах.

Нарадзіўся ў сям'і селяніна-бедняка. Бацька памёр у 1917 годзе. Сямігадовага хлапчука ўзяў да сябе дзядзька Язэп Васілевіч Ключонак, настаўнік пачатковай школы. 3 яго дапамогай Вісарыён Гарбук закончыў школу сялянскай моладзі ў Чашніках, педтэхнікум у Лепелі. Быў сакратаром камсамольскай ячэйкі пры Дварэцкім сельсавеце Чашніцкага раёна; з 1933 года пачаў працаваць настаўнікам і вучыцца завочна, з 1935 года стацыянарна на літаратурным факультэце Мінскага педінстытута. Пісаў вершы, займаўся ў секцыі пачынаючых паэтаў пры Саюзе пісьменнікаў БССР. У красавіку 1936 года беспадстаўна рэпрэсіраваны. Зняволенне адбываў на Калыме. Вярнуўся ў 1940 годзе. Больш года працаваў настаўнікам у Мехаўскай школе (Гарадоцкі раён). Поўнасцю рэабілітаваны ў 1961 годзе. У 1941–1946 гг. служыў у Чырвонай Арміі. Салдатам у складзе інжынерных войск прымаў удзел у абароне Масквы, вызваленні Беларусі, Варшавы, Одэры. Ваенныя нягоды адбіліся на здароўі. З 1946 года прыкаваны на многія гады да ложка. Толькі ў 1960 годзе ён вярнуўся дадому інвалідам Айчыннай вайны першай групы.

Літаратурнай працай пачаў займацца ўжо будучы цяжка хворым. Гэта стала для яго адзінай магчымасцю актыўна ўдзельнічаць у грамадскім жыцці, быць карысным народу. Працаваў літкансультантам (на грамадскіх пачатках) краявой газеты «Кавказская здравница» (г. Пяцігорск), прымаў удзел у рабоце літаб'яднання пры гэтай газеце, пасяджэнні якога адбываліся ў яго на кватэры, вёў актыўную перапіску і інш.

У 1957 годзе часопіс «Сям'я і школа» змясціў першае апавяданне В. Гарбука «Прагулка ў будучыню». Пазней яго творы друкаваліся на старонках беларускіх перыядычных выданняў, у альманаху «Стаўраполле» і інш. Першы зборнік апавяданняў «Не шукаю спакою» выйшаў у 1963 годзе ў Мінску. Пісаў пра гераізм народа ў гады Вялікай Айчыннай вайны, расказваў пра надзённыя праблемы і з'явы. Асабліва ўдаваліся апавяданні для дзяцей, дзе ёсць цікавыя назіранні, добрае веданне дзіцячай псіхалогіі («Таніны апавяданні», «Алачка-забывалачка», «Хлопчык і герой», «Са мной здарылася неверагоднае» і інш.). Перакладаў на беларускую мову і апрацоўваў для дзяцей казкі народаў Паўночнага Каўказа (зборнік «Напітак волатаў»). Па яго апавяданні «Твар у палоску» пастаўлены тэлефільм (1971).

Член Саюза пісьменнікаў Беларусі з 1963 года. Заслужаны работнік культуры Беларусі (1979). Узнагароджаны медалямі.

Памёр Вісарыён Сцяпанавіч 8 жніўня 1986 года ў г. Пяцігорску.

ЛІТАРАТУРА

1. Вашчанка, А. Летапісцы векапомных дзён / А. Вашчанка // Літаратура і мастацтва. – 2015. – № 15 (17 крас.) – С. 8.

2. Вашчанка, А. Настаўнік з вёскі Дварэц / А. Вашчанка // Настаўніцкая газета. – 2009. – 29 студз. – С. 4.

3. Вашчанка, А. «Мой водблеск змучанай душы» / А. Вашчанка // Літаратура і мастацтва. – 2013. – 22 лістап. – С. 12.

4. Вісарыён Гарбук // Беларускія пісьменнікі (1917–1990) : даведнік / склад. А. К. Гардзіцкі. – Мінск : Мастацкая літаратура, 1994. – С. 122.

5. Военный дневник Виссариона Гарбука / подгот. И. Торбина // Чырвоны прамень (Чашнікі). – 2014. – 21 кастр. – С. 4.

6. Гарбук Виссарион Степанович // Регионы Беларуси : энциклопедия : в 7 т. / редкол.: Т. В. Белова [и др.]. – Минск : БелЭн імя П. Броўкі, 2010. – Т. 2 : Витебская область : в 2 кн. – Кн. 1. – С. 291.

7. Гарбук Вісарыён Сцяпанавіч // Памяць: Полацкі раён : гісторыка-дакументальныя хронікі гарадоў і раёнаў Беларусі / рэдкал.: І. Б. Каросцік, Р. І. Маслоўскі, А. Л. Петрашкевіч ; уклад. С. С. Чарняўская ; мастак Э. Э. Жакевіч. – Мінск : Вышэйшая школа, 1999. – С. 639.

8. Горбук, В. Военные дневники / В. Горбук // Нёман. – 2014. – № 3. – С. 173–193 ; № 4. – С. 183–209 ; № 5. – С. 225–241.

9. Карасёў, В. Настаўнік. Салдат. Пісьменнік / В. Карасёў // Полацкi веснiк. – 2006. – 1 жн. – С. 6.

10. Не искавший покоя / подгот. И. Торбина // Чырвоны прамень (Чашнікі). – 2013. – 23 ліп. – С. 3.

11. Савік, Л. С. Гарбук Вісарыён / Л. С. Савік, Т. М. Махнач // Беларускія пісьменнікі : біябібліяграфічны слоўнік : у 6 т. / рэдкал.: І. Э. Багдановіч [і інш.] ; маст. рэд. В. Г. Загародні. – Мінск : БелЭн, 1993. – Т. 2 : Верабей–Іваноў. – С. 118–120.

12. Стукалава, Н. Вісарыён Гарбук / Н. Стукалава // Чырвоны прамень (Чашнікі). – 2018. – 24 лістап. – С. 5.

13. Торбина, И. Его называли белорусским Корчагиным / И. Торбина // Віцьбічы = Витьбичи. – 2013. – 14 дек. – С. 7.