Аляксандр Залманавіч Гутковіч нарадзіўся 20 снежня 1920 года ў Бешанковіцкім раёне, драматург, рэжысёр, заслужаны дзеяч мастацтваў Беларусі (1981).

У 1935 годзе скончыў Верхаўскую сямігадовую школу Бешанковіцкага раёна, потым год вучыўся ў будаўнічым тэхнікуме (Мінск), пасля здачы экстэрнам экзаменаў за 8 і 9 класы – у Бешанковіцкай сярэдняй школе. Пазней стаў студэнтам Ленінградскага інстытута інжынераў прамысловага будаўніцтва, але вучоба ў тэхнічнай навучальнай установе А. Гутковіча не задавальняла, бо ён заўсёды марыў аб сцэне. Правучыўшыся год, пачаў займацца ў студыі Вялікага драматычнага тэатра імя М. Горкага ў Ленінградзе (1938–1939). Адначасова працаваў артыстам дапаможнага складу тэатра.

У 1939 годзе працягваў вучобу на рэжысёрскім факультэце Ленінградскага тэатральнага інстытута. У канцы таго ж года прызваны ў Чырвоную Армію. Служыў радавым стралковага палка, культмасавым работнікам у палітаддзеле спецвойск Ленінградскага гарнізона. У маі 1941 года дэмабілізаваўся і прыехаў да бацькоў у Бешанковічы, куды яны пераехалі з вёскі. Тут і застала вайна. Разам са сваякамі эвакуіраваўся ў Ніжні Тагіл, быў начальнікам клуба ваеннага завода, потым ваеннага шпіталя ў Бійску. У 1942 годзе мабілізаваны на фронт. Ваяваў на Прыбалтыйскім фронце.

Пасля вайны паступіў на акцёрскі факультэт Беларускага тэатральна-мастацкага інстытута. У час вучобы А. Гутковіч з’яўляўся штатным, потым пазаштатным рэпарцёрам БелТА па Мінску, а ў 1948–1950 – пазаштатным карэспандэнтам газеты «Звязда». Скончыўшы ў 1957 г. інстытут, працаваў акцёрам Беларускага дзяржаўнага тэатра імя Я. Коласа ў Віцебску. З 1957 – загадчык педагагічнай часткі Беларускага рэспубліканскага тэатра юнага гледача, з 1959 – рэжысёр на Рэспубліканскай студыі Беларускага тэлебачання.

Узнагароджаны ордэнамі Айчыннай вайны 2-й ступені, Чырвонай Зоркі, медалямі.

Літаратурнай працай займаўся з 1947 г. А. Гутковіч – аўтар шматлікіх п’ес і тэлевізійных пастановак. Разам з Ф. Казлоўскім напісаў п’есу «Справа яе жыцця» (ставілася ў Віцебску і Гродне), «І праўда, і шчасце» (Брэст), інсцэніраваў раман К. Чорнага «Трэцяе пакаленне» (Бабруйск) і раман Д. Гараніна «Шукальнікі» (Віцебск), разам з У. Хазанскім напісаў п’есу «Юныя мсціўцы» (Мінск). Яго пастаноўкі вызначаліся імкненнем да найбольш дакладнага пераносу літаратурнай першакрыніцы на тэлеэкран, добрымі сцэнічнымі якасцямі, шматграннасцю мастацкіх вобразаў і актуальнасцю праблематыкі, яе сацыяльным гучаннем.

Памёр А. З. Гутковіч у 1989 годзе.

ЛІТАРАТУРА

1. Аляксандр Залманавіч Гутковіч // Памяць: гісторыка-дакументальная хроніка Бешанковіцкага раёна / рэдкал. І. П. Шамякін (гал. рэд.) [і інш.] ; мастак А. М. Хількевіч. – Мінск : БелСЭ імя П. Броўкі, 1991. – С. 410.

2. Гутковіч Аляксандр Залманавіч // Тэатральная Беларусь : энцыклапедыя : у 2 т. / рэдкал.: Г. П. Пашкоў (гал. рэд.) [і інш.] ; пад агул. рэд. А. В. Сабалеўскага. – Мінск : БелЭн, 2002. – Т. 1 : А–К. – С. 326.

3. Козіч, В. І. Гутковіч Аляксандр / В. І. Козіч // Беларускія пісьменнікі : біябібліяграфічны слоўнік : у 6 т. / рэдкал. І. Э. Багдановіч [і інш.]. – Мінск : БелЭн імя П. Броўкі, 1993. – Т. 2 : Верабей–Іваноў – С. 304–305.

4. Крачкоўскі, А. Заслужаны дзеяч мастацтваў / А. Крачкоўскі // Зара (Бешанковічы). – 2002. – 2 ліп. – С. 3.