Афганистан. Без права на забвение

Афганистан. Без права на забвение

Афганистан. Без права на забвение

Художники Витебщины

Художники Витебщины

Художники Витебщины

Стадольнік Іван Канстанцінавіч

Дата нараджэння
12.09.1940
Месца нараджэння
Віцебская вобласць, Докшыцкі раён, в. Янкі
Дата смерці
04.05.2021
Род дзейнасці
пісьменнік
Жанр
проза, паэзія

Стадольнік Іван Канстанцінавіч – беларускі празаік, паэт.

Нарадзіўся 12 верасня 1940 года ў в. Янкі Докшыцкага раёна.  Бацька Канстанцін Сцяпанавіч загінуў у 1945 г. на фронце пры штурме Кёнігсберга. Маці Вольга Паўлаўна жыла ў роднай вёсцы, працавала ў калгасе. У 1947 годзе Іван Стадольнік пайшоў у першы клас Янкоўскай пачатковай школы.

Пасля заканчэння Докшыцкай сярэдняй школы (1959) працаваў у калгасе імя Суворава Докшыцкага раёна, качагарам на цаліне на станцыі Купрыянаўка Рузаеўскага раёна Какчатаўскай вобласці. Вярнуўшыся адтуль, зноў працаваў у калгасе, потым бібліятэкарам Бярозаўскай бібліятэкі Докшыцкага раёна. У 1960 г. паступіў на зубаўрачэбнае аддзяленне Полацкага медвучылішча, якое скончыў у 1963 г. Да 1967 г. быў зубным урачом і в. а. галоўнага ўрача Мосарскай сельскай бальніцы Глыбоцкага раёна. Адначасова вучыўся завочна на факультэце журналістыкі БДУ (1965–1971).

У 1967–1971 гг. – адказны сакратар, а з 1971 года – загадчык аддзела сельскай гаспадаркі полацкай аб'яднанай газеты «Сцяг камунізму». 3 1980 года – рэдактар аддзела літаратуры, з 1984 года – адказны сакратар часопіса «Вожык», з 1991 года – часопіса «Тэатральная Беларусь». Член Саюза беларускіх пісьменнікаў (1980).

Вершы пачаў пісаць у школьныя гады. Першы верш «3 Новым годам» надрукаваны 1 студзеня 1960 года ў докшыцкай раённай газеце «Ленінская трыбуна». Пазней, з 1962 года, вершы І. Стадольніка друкаваліся ў газетах «Літаратура і мастацтва», «Звязда», «Рэспубліка», «Чырвоная змена», «Віцебскі рабочы», «Піянер Беларусі», часопісах «Полымя», «Нёман», «Маладосць», «Беларусь», «Бярозка» і інш., у зборніках «Слова аб роднай прыродзе», «Вяснянка», «Беларуская байка». У 1967 г. у часопісе «Вожык» змешчана першая гумарэска І. Стадольніка «Прататып», а ў 1971 годзе на старонках газеты «Літаратура і мастацтва» першае апавяданне.

Іван Канстанцінавіч Стадольнік – аўтар зборнікаў сатыры і гумару «Як тут не смяяцца» (1985), апавяданняў «Хачу табе шчасця» (1979), «Агонь крывёю не заліць» (2016), «Небяспечная знаходка» (2018), аповесці і апавяданняў «Лістапад на пачатку лета» (1987), камедыі-фарса «Залатое вяселле» (1995), . Асобныя гумарэскі пісьменніка перакладаліся на літоўскую, рускую, украінскую, армянскую і іншыя мовы. Песні на вершы І. Стадольніка напісалі Дз. Лукас, М. Пятрэнка. Аўтар шматлікіх вершаваных подпісаў пад агітплакатамі.

Памёр 5 мая 2021 года.

 

ЛІТАРАТУРА

1. Альшэўская, Т. Пясняр докшыцкага краю / Тамара Альшэўская // Родныя вытокі (Докшыцы). - 2021. — 12 мая. — С. 5.

2. Берлеж, М. Пайшоў з жыцця празаік, паэт, журналіст Іван Стадольнік : [некралог] / Мікола Берлеж // Звязда. – 2021. – 5 мая. – С. 5.

3. Гальпяровіч, Н. Вызначальныя стасункі / Навум Гальпяровіч // Літаратура і мастацтва. - 2020. — 18 верас. – С. 11.

4. Гальпяровіч, Н. Іван / Н. Гальпяровіч // Літаратура і мастацтва. – 2014. – 12 верас. – С. 12.

5. Гальпяровіч, Н. Я. Трываласць творцы / Навум Гальпяровіч // Літаратура і мастацтва. – 2021. – 7 мая. – С. 3.

6. Гарэлік, Л. М. Стадольнік Іван / Л. М. Гарэлік // Беларускія пісьменнікі : біябібліяграфічны слоўнік : [у 6 т.] / АН Беларусі, Інстытут літаратуры ім. Я. Купалы; рэд. А. І. Мальдзіс. – Мінск : БелЭн імя П. Броўкі, 1995. – Т. 5 : Пестрак – Сяўрук. – С. 408–409.

7. Жыгуноў, А. «Сёмае неба» Івана Стадольніка / А. Жыгуноў // Веснік Глыбоччыны. – 2015. – 20 чэрв. – С. 3.

8. Івану Стадольніку – 60 гадоў // Родныя вытокі (Докшыцы). – 2000. – 13 верас. – С. 3.

9. Наш каляндар // Краязнаўчая газета. - 2020. — № 34 (верас.). — С. 6.

10. Палачанін, Ф. А. Іван Стадольнік // Докшыцкі край / Ф. А. Палачанін. – Мінск : Беларусь, 2009. – С. 130–131.

11. Пашкоў, Г. Ідзе, жыццём асветлены... / Г. Пашкоў // Літаратура і мастацтва. – 2010. – 24 снеж. – С. 5.

12. Салтук, А. І як тут не смяяцца! / А. Салтук // Вiцебскі рабочы. – 2005. – 10 верас. – С. 4.

13. Стадольнік Іван Канстанцінавіч // Памяць: Докшыцкі раён : гісторыка–дакументальныя хронікі гарадоў і раёнаў Беларусі / рэдкал.: Г. П. Пашкоў [і інш.] ; уклад. А. В. Скараход ; мастак Э. Э. Жакевіч. – Мінск : БелЭн, 2004. – С. 639–640.

14. Стадольнік Іван Канстанцінавіч // Беларуская энцыклапедыя; Следавікі – Трыо : у 18 т. / гал. рэд. Г. П. Пашкоў. – Мінск : БелЭн, 2002. – С. 128.

15. Хілько, В. Чароўная сіла малой радзімы / В. Хілько // Родныя вытокі (Докшыцы). – 2015. – 16 верас. – С. 2.