Афганистан. Без права на забвение

Афганистан. Без права на забвение

Афганистан. Без права на забвение

Художники Витебщины

Художники Витебщины

Художники Витебщины

Стаховіч Аляксандр Іосіфавіч

Дата нараджэння
03.07.1907
Месца нараджэння
Віцебская вобласць,Аршанскі раён, вёска Кашына
Дата смерці
07.02.1956
Род дзейнасці
пісьменнік
1928–1956
Узнагароды і прэміі
ордэн «Знак Пашаны» – двойчы
ордэн Чырвонай Зоркі

СТАХОВІЧ АЛЕСЬ (АЛЯКСАНДР ІОСІФАВІЧ) нарадзіўся 3 ліпеня 1907 года ў в. Кашына Аршанскага раёна, беларускі пісьменнік.

Сярэднюю школу скончыў у г. Орша ў 1923 годзе. Тады ж уступіў у камсамол і быў накіраваны на камсамальскую работу – спачатку ў Оршу, потым у Мсціслаўскі райкам камсамола. Працаваў загадчыкам аддзелаў культуры і прапаганды ў Крупскім, Талачынскім, Жлобінскім райкамах партыі. Быў начальнікам палітаддзела ў саўгасах «Горкі-Апчак», «Старчыцы», інструктарам ЦК КП Беларусі. 3 1938 года адказны сакратар рэдакцыі часопіса «Полымя». Калі пачалася Вялікая Айчынная вайна, пайшоў на фронт, працаваў у армейскіх газетах. Пасля вайны на творчай рабоце. Узнагароджаны ордэнам Чырвонай Зоркі, двума ордэнамі «Знак Пашаны», медалямі.

Друкавацца А. Стаховіч пачаў у 1928 годзе ў «Чырвонай змене». У 1930 годзе ў часопісе «Беларуская работніца і сялянка» апублікавана яго першае апавяданне «Яе шлях». Пісаў нарысы, фельетоны, невялікія апавяданні. Першая кніга яго апавяданняў «Маленькія героі» (1939) прысвечана дзецям. Пра даваеннае і пасляваеннае жыццё расказаў у аповесці «Пампей Шчупак», раманах «Пад мірным небам», «Шырокія гарызонты». Гэтыя творы, актуальныя па тэматыцы, не вылучаліся пастаноўкай вострых праблем. Наадварот, усе складанасці жыцця калгаснікаў напярэдадні Вялікай Айчыннай вайны і ў пасляваенны перыяд тут прыхарошаны. У яго творах назіраецца даніна пануючай тады ў мастацтве тэорыі бесканфліктнасці. Аповесць А. Стаховіча «Шумяць лясы» прысвечана партызанскай барацьбе на тэрыторыі Беларусі. Пераклаў на беларускую мову «Аповесць пра сапраўднага чалавека» Б. Палявога. Творы А. Стаховіча выдаваліся на рускай і польскай мовах.

Памёр Аляксандр Іосіфавіч 7 лютага 1956 года.

 

ЛІТАРАТУРА:

1. Алесь Стаховіч // Беларускія пісьменнікі (1917–1990) : даведнік / склад. А. К. Гардзіцкі. – Мінск : Мастацкая літаратура, 1994. – С. 513.

2. Бярозка, У. Вялікае пачуцце часу / У. Бярозка // Віцебскі рабочы. – 1997. – 8 ліп. – С. 4.

3. Касінец, І. Перарваны палёт / І. Касінец // Аршанская газета. – 2017. – 1 ліп. – С. 5.

4. Памяці Алеся Стаховіча // Літаратура і мастацтва. – 1997. – 4 лiп. – С. 14.

5. Проста і праўдзіва // Вёрсты пройдзеных дарог / І. А. Яршоў, В. М. Сіднякова. – Магілеў, 2003. – С. 105–112.

6. Стаховіч Алесь // Беларускія пісьменнікі : біябібліяграфічны слоўнік : у 6 т. / рэдкал.: Б. І. Сачанка [і інш.]. – Мінск, 1995. – Т. 5 : Пестрак–Сяўрук. – С. 418.

7. Стаховіч Алесь (Аляксандр Іосіфавіч) // Памяць: Орша. Аршанскі раён : гісторыка-дакументальныя хронікі гарадоў і раёнаў Беларусі : у 2 кн. / рэдкал.: Г. П. Пашкоў [і інш.] ; склад.: Т. Г. Ігнацьева [і інш.] ; мастак Э. Э. Жакевіч. – Мінск : БелЭн, 2000. – Кн. 2. – С. 40.

8. Стаховіч Алесь // Энцыклапедыя літаратуры і мастацтва Беларусі : у 5 т. / рэдкал.: І. П. Шамякін [і інш.]. – Мінск, БелСЭ імя П. Броўкі, 1987. – Т. 5 : Скамарохі–«Яшчур». – С. 125–126.

9. Яршоў, І. Проста і праўдзіва / І. Яршоў // Аршанская газета. – 2001. – 16 жн. – С. 4.