Барадуля Валянцін Аляксеевіч
Барадуля Валянцін Аляксеевіч нарадзіўся 10 лістапада 1937 года ў г. п. Копысь Аршанскага раёна, вучоны ў галіне цеплаэнэгретыкі, прафесар. Доктар тэхнічных навук (1986).
У 1959 годзе скончыў Беларускі політэхнічны інстытут (цяпер БНТУ). З 1959 года працуе ў Інстытуце цепла- і масаабмену імя А. У. Лыкава НАН Беларусі.
У 1974–1989 гг. В. А. Барадуля – намеснік дырэктара Інстытута цепла- і масаабмену, адначасова з 1981 года загадчык лабараторыі гэтага інстытута, дырэктар Міжнароднага цэнтра акадэмій навук сацыялістычных краін, з 1999 года прафесар Беларускага дзяржаўнага тэхналагічнага ўніверсітэта.
У 1986 годзе Валянцін Аляксеевіч абараніў дысертацыю, а ў 1989 годзе яму прысвоена вучонае званне прафесара.
В. А. Барадуля развіў навуковы напрамак па цепла- і масапераносу ў дысперсных сістэмах. Выканаў комплекс даследаванняў і распрацовак па стварэнні высокаэфектыўных цеплаэнергетычных і хімічных тэхналогій.
Даследаванні В. А. Барадулі з'явіліся асновай стварэння шэрагу перспектыўных энергетычных воданагравальных і паравых аўтаматызаваных кацельных установак для пара- і цеплазабеспячэння.
Прызнаннем навуковых заслуг В. А. Барадулі стала абранне яго ў 2000 годзе членам-карэспандэнтам Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі. У 2002 годзе за распрацоўку навуковых асноў, стварэнне і ўкараненне новых высокаэфектыўных цепламасаабменных тэхналогій і абсталявання для энергетычнага комплексу і іншых галін народнай гаспадаркі краіны яму прысуджана Дзяржаўная прэмія Рэспублікі Беларусь.
В. А. Барадуля з'яўляецца аўтарам больш за 200 навуковых прац, у тым ліку 4 манаграфій, 60 вынаходак.
У 1995 годзе ён абраны акадэмікам Беларускай інжынернай акадэміі, а ў 1996 годзе – Міжнароднай акадэміі інфармацыйных тэхналогій.
У цяперашні час В. А. Барадуля вядзе шырокую навукова-арганізацыйную працу, удзельнічае ў працы шматлікіх навукова-тэхнічных камітэтаў, камісій, саветаў, з'яўляецца членам рэдкалегіі шматлікіх навуковых часопісаў.
ЛІТАРАТУРА
1. Белорусские имена науке (физика, астрономия) // Изобретатель. – 2015. – № 7. – С. 31–38.
2. Бородуля Валентин Алексеевич // Регионы Беларуси : энциклопедия : в 7 т. / редкол. : Т. В. Белова [и др.]. – Минск : БелЭн імя П. Броўкі, 2010. – Т. 2 : Витебская область : в 2 кн. – Кн. 1. – С. 89.
3. Бородуля Валентил Алексеевич // Республика Беларусь : энциклопедия : [в 7 т.] / редкол. : Г. П. Пашков [и др.]. – Минск : БелЭн, 2006. – Т. 2 : А–Герань. – С. 474.
4. Бородуля Валентин Алексеевич // Ученые-уроженцы Витебщины – для инновационной Беларуси / А. В. Русецкий, Н. К. Толочко. – Витебск : ВГУ им. П. М. Машерова, 2007. – С. 40–41.