Афганистан. Без права на забвение

Афганистан. Без права на забвение

Афганистан. Без права на забвение

Художники Витебщины

Художники Витебщины

Художники Витебщины

Касач Аляксандр Канстанцінавіч

Дата нараджэння
24.04.1918
Месца нараджэння
Віцебская вобласць, Полацкі раён, в. Грамошча
Дата смерці
01.11.1989
Род дзейнасці
навуковец
Спецыялізацыя
медыцына
Навуковае званне
Кандыдат медыцынскіх навук (1968)
Узнагароды і прэміі
Заслужаны ўрач Беларусі (1964)
ордэн Чырвонага Сцяга
ордэн Працоўнага Чырвонага Сцяга
ордэн Айчыннай вайны II ступені – двойчы
ордэн Кастрычніцкай рэвалюцыі
ордэн «Знак Пашаны»

Касач Аляксандр Канстанцінавіч нарадзіўся 24 красавіка 1918 года ў в. Грамошча Полацкага раёна, беларускі вучоны ў галіне гісторыі медыцыны, арганізацыі аховы здароўя. Кандыдат медыцынскіх навук (1968). Заслужаны ўрач Беларусі (1964).

У 1937 годзе скончыў Віцебскую фельчарска-акушэрскую школу і паступіў у Віцебскі медыцынскі інстытут. З трэцяга курса быў прызваны ў Чырвоную Армію, удзельнічаў у савецка-фінскай вайне, служыў на тэрыторыі Заходняй Украіны. Вялікую Айчынную вайну сустрэў на Заходнім фронце, абараняў Кіеў. Выйшаўшы з акружэння, у 1942 годзе становіцца начальнікам санітарнай службы партызанскай брыгады ў Дрысенскім раёне, адначасова ўзначальваў дыверсійную групу. У 1943 годзе быў прызначаны начальнікам штаба атрада, затым штаба 2-й Дрысенскай партызанскай брыгады. За ўдзел у баявых аперацыях узнагароджаны ордэнам Чырвонага Сцяга, двума ордэнамі Айчыннай вайны II ступені, медалямі «Партызану Айчыннай вайны» I і II ступеняў.

У 1948 годзе скончыў лячэбны факультэт Мінскага медыцынскага інстытута. З 1954 года – загадчык Полацкага абласнога аддзела аховы здароўя, з 1957 года – загадчык 4-га галоўнага ўпраўлення Міністэрства аховы здароўя Беларусі.

Спрыяў пашырэнню базы лячэбна-прафілактычных устаноў, увядзенню новых форм і метадаў арганізацыі медыцынскага абслугоўвання, развіваў санаторна-курортную справу. Арганізаваў будаўніцтва ў Беларусі і курортных зонах СССР многіх санаторыяў (Аксакаўшчына, Нясвіж, Друскінінкай, Кіславодск, Місхор, Юрмала, Сочы) з прыцягненнем сродкаў іншых ведамстваў.

У 1959 годзе ўзначаліў створаны ў Беларускім дзяржаўнім інстытуце ўдасканалення ўрачоў (БДІУУ) курс паслядыпломнай падрыхтоўкі арганізатараў аховы здароўя, ператвораны ў самастойную кафедру сацыяльнай гігіены і арганізацыі аховы здароўя, якой кіраваў з 1967 па 1983 гг. Актыўна вялася навуковая праца, базавыя лячэбна-прафілактычныя ўстановы ўкаранялі ў практыку прагрэсіўныя формы і метады дзейнасці. Вялікае навукова-практычнае значэнне мелі працы, прысвечаныя пытанням арганізацыі дзейнасці цэнтральнай раённай бальніцы – вядучага звяна ў сістэме сельскай аховы здароўя.

А. К. Касач – адзін з актыўных сяброў Беларускага рэспубліканскага таварыства гісторыкаў медыцыны з моманту заснавання (1958), з 1973 па 1989 гг. кіраваў ім. З 1985 года загадваў музейнай групай у Мінскім медыцынскім інстытуце, вырашыў шэраг праблем навуковай і экспазіцыйнай дзейнасці.

У мірны час узнагароджаны ордэнамі Кастрычніцкай рэвалюцыі, Працоўнага Чырвонага Сцяга, «Знак Пашаны».

Памёр Аляксандр Канстанцінавіч 1 лістапада 1989 года.

 

ЛІТАРАТУРА

1. Касач Аляксандр Канстанцінавіч // Беларуская энцыклапедыя : у 18 т. / рэдкал.: Г. П. Пашкоў [і інш.]. – Мінск : БелЭн, 1996. – Т. 1 : А–Аршын. – С. 404.

2. Касач Аляксандр Канстанцінавіч // Памяць: Полацкі раён : гісторыка-дакументальныя хронікі гарадоў і раёнаў Беларусі / рэдкал.: І. Б. Каросцік, Р. І. Маслоўскі, А. Л. Петрашкевіч ; уклад. С. С. Чарняўская ; мастак Э. Э. Жакевіч. – Мінск : Вышэйшая школа, 1999. – С. 641–642.