Афганистан. Без права на забвение

Афганистан. Без права на забвение

Афганистан. Без права на забвение

Художники Витебщины

Художники Витебщины

Художники Витебщины

Крыўко Мікалай Нілавіч

Дата нараджэння
16.07.1949
Месца нараджэння
Віцебская вобласць, Мёрскі раён, в. Манякова
Дата смерці
2016
Род дзейнасці
вучоны
Спецыялізацыя
мовазнаўства
Навуковая ступень
кандыдат філалагічных навук (1985)
Навуковае званне
вядучы навуковы супрацоўнік (1997)
Узнагароды і прэміі
прэмія Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі (1997)

Крыўко Мікалай Нілавіч нарадзіўся 16 ліпеня 1949 года ў в. Манякова Мёрскага раёна. Беларускі вучоны ў галіне мовазнаўства. Кандыдат філалагічных навук.

Пасля заканчэння Дзісненскай сярэдняй школы ў 1968 годзе паступіў на беларускае аддзяленне філалагічнага факультэта Магілёўскага дзяржаўнага педагагічнага інстытута і праз чатыры гады стаў навуковым супрацоўнікам аддзела лексікалогіі і лексікаграфіі Інстытута мовазнаўства імя Якуба Коласа НАН Беларусі.

Актыўна ўдзельнічаў у стварэнні двухтомнага акадэмічнага выдання «Руска-беларускага слоўніка» пад рэдакцыяй Кандрата Крапівы. Гэты слоўнік выйшаў у 1982 годзе, Мікалай Нілавіч падрыхтаваў артыкулы на літары А, В, Д, К, С–Я, напісаў прадмову і дапрацаваў матэрыялы на літары Б, Г, З–І, Л–Р, зрабіў праўкі ўсяго выдання пасля навуковага рэдактара. Трэцяе двухтомнае выданне гэтага слоўніка (1991) і 4–7 выданні (1994–2000) падрыхтаваны толькі М. Н. Крыўко. Мікалай Нілавіч прымаў удзел у падрыхтоўцы фундаментальных калектыўных прац: двухтомны «Беларуска-рускі слоўнік», пяцітомны ў шасці кнігах «Тлумачальны слоўнік беларускай мовы», пяцітомны «Лексічны атлас беларускіх народных гаворак». Ён з'яўляецца суаўтарам і адным з навуковых рэдактараў «Русско-белорусского словаря для военных», «Тлумачальнага слоўніка беларускай літаратурнай мовы». За вялікі ўклад, унесены ў стварэнне гэтага выдання, Мікалай Нілавіч Крыўко стаў лаўрэатам прэміі Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі. Ён падрыхтаваў другое выданне слоўніка, якое пабачыла свет у 1999 годзе, а трэцяе – у 2002 годзе. У 1999 годзе вялікім тыражом выйшаў «Руска-беларускі слоўнік агульнаўжываемай лексікі», рэдактарам-складальнікам якога з'яўляўся М. Н. Крыўко.

Каля 250 навуковых, навукова-папулярных і энцыклапедычных публікацый па пытаннях лексікалогіі, лексікаграфіі, культуры мовы, анамастыкі, дыялекталогіі, гісторыі мовазнаўства і іншых выйшла з-пад яго пяра.

У 1997 годзе Мікалаю Нілавічу было прысвоена акадэмічнае вучонае званне «вядучы навуковы супрацоўнік». Беларускага вучонага і яго навуковыя працы ведаюць не толькі ў роднай Беларусі, але і сярод навуковай грамадскасці Расіі, Украіны, Літвы, Польшчы і іншых краін.

Памёр Мікалай Крыўко ў 2016 годзе.

 

ЛІТАРАТУРА

1. Басікірская, А. З нашых гаворак сабраў слоўнік / А. Басікірская // Міёрскія навіны. – 2019. – 4 чэрв. – С. 5.

2. Кенька, М. Вучоны-мовазнавец / М. Кенька // Міёрскія навіны. – 2004. – 10 жн. – С. 3.

3. Крыўко Мікалай Нілавіч // Беларускія перакладчыкі, даследчыкі, ілюстратары «Слова о плъку Игоревъ» / М. Г. Булахаў. – Мінск : Беларуская навука, 2012. – С. 88.

 

СПАСЫЛКІ

arrow Выдатныя людзі ў розных галінах дзейнасці Мёрскі раён