Любачка Іван Стафанавіч нарадзіўся 1 мая 1915 года на Полаччыне, беларускі гісторык.

Скончыў Віцебскі педагагічны інстытут, Калумбійскі ўніверсітэт. У 1964 годзе атрымаў навуковае званне – доктар гісторыі.

З 1939 года працаваў настаўнікам у в. Галоўчын Бялыніцкага раёна. З 1940 года Іван Стафанавіч быў прызваны на службу ў Чырвоную Армію. У гады Вялікай Айчыннай вайны трапіў у нямецкі палон, вызвалены селянінам, які назваў яго сваім сынам. Потым быў вывезены на працу ў Германію. Пасля II сусветнай вайны знаходзіўся ў лагерах для перамешчаных асоб амерыканскай акупацыйнай зоны Германіі. З 1946 года ўзначальваў пачатковую школу ў Гэрэнбергу, выкладаў матэматыку і нямецкую мову ў школе ў Майнлёйзе (1947), у гімназіях у Гібельштаце (1948) і Бакнангу (1949). У пачатку 1950-х гадоў выехаў у ЗША. Выкладаў гісторыю ў Блюмінгтонскім універсітэце, узначальваў кафедру гісторыі ў Мурайскім універсітэце. Даследаваў гісторыю Беларусі, стан адукацыі ў СССР. У кнізе «Беларусь пад Савецкай уладай, 1917–1957» (1972) зрабіў спробу даць сістэматызаваны агляд гісторыі Беларусі савецкага часу. Яго бібліятэка і незакончаны рукапіс кнігі па гісторыі Беларусі зберагаюцца ў Беларускай бібліятэцы і музеі імя Ф. Скарыны ў Лондане.

Памёр Іван Стафанавіч 20 ліпеня 1977 года. Пахаваны ў г. Мурай. Паводле яго завяшчання ў 1977 годзе ў ЗША заснаваны фонд яго імя для дапамогі студэнтам і навукоўцам-беларусазнаўцам.

ЛІТАРАТУРА

1. Любачка Іван Стафанавіч // Імёны. Асобы. Лёсы: ураджэнцы Віцебшчыны ў далёкім і блізкім замежжы / М. П. Кузьміч, М. І. Сцепаненка. – Мінск : Літаратура і мастацтва, 2012. – С. 182–183.

2. Любачка Іван Стафанавіч // Нашы землякі ў далёкім і блізкім замежжы : біяграфічны даведнік / М. П. Кузьміч, М. І. Сцепаненка. – Віцебск : Віцебская абласная друкарня, 2007. – С. 108.

3. Любачка Іван Стафанавіч // Памяць: Полацкі раён : гісторыка-дакументальныя хронікі гарадоў і раёнаў Беларусі / рэдкал.: І. Б. Каросцік, Р. І. Маслоўскі, А. Л. Петрашкевіч ; уклад. С. С. Чарняўская ; маст. Э. Э. Жакевіч. – Мінск : Вышэйшая школа, 1999. – С. 642.

4. Любачка Іван Стафанавіч // Энцыклапедыя гісторыі Беларусі : у 6 т. / рэдкал.: Г. П. Пашкоў [і інш.] ; маст. Э. Э. Жакевіч. – Мінск : БелЭн, 1997. – Т. 4 : Кадэты–Ляшчэня. – С. 411.