Шыбека Захар Васільевіч нарадзіўся 30 ліпеня 1948 года ў в. Асінаўка Сенненскага раёна. Беларускі гісторык.

Кандыдат гістарычных навук (1977). Доктар гістарычных навук (1989). Прафесар (2000).

У 1966 годзе скончыў Беліцкую сярэднюю школу і пачаў працаваць сакратаром камсамольскай арганізацыі саўгаса «Полымя». У 1972 годзе скончыў гістарычны факультэт Беларускага дзяржаўнага ўніверсітэта. Настаўнік гісторыі (1972–1974).

У 1974–1991 гг. – навуковы супрацоўнік Інстытута гісторыі АН БССР. У 1977 годзе абараніў кандыдацкую дысертацыю на тэму «Сацыяльна-эканамічнае развіццё Мінска ў канцы XIX – пачатку XX ст.: 90-я гг. XIX ст. – 1914 г.».

У 1991–1998 гг. – загадчык аддзела Нацыянальнага навукова-асветніцкага цэнтра імя Ф. Скарыны. У 1998 годзе абараніў доктарскую дысертацыю на тэму «Гарады Беларусі (60-я гады XIX – пачатак XX стагоддзяў)».

У 1998–2000 гг. – дырэктар Нацыянальнага музея гісторыі і культуры Беларусі. З 2000 года – прафесар Беларускага дзяржаўнага эканамічнага ўніверсітэта, вучоны сакратар Міжнароднай асацыяцыі беларусістаў, навуковы кансультант Беларускай энцыклапедыі імя П. Броўкі.

У 2001–2002 гг. – галоўны рэдактар часопіса «Спадчына».

Аўтар кніг «Мінск ў канцы XIX – пачатку XX ст. Нарыс сацыяльна-эканамічнага развіцця» (1985), «Мінск. Старонкі жыцця дарэвалюцыйнага горада» (1990, у сааўтарстве), «Мінск. Старонкі жыцця дарэвалюцыйнага горада» (1994, у сааўтарстве), «Гарады Беларусі (60-я гады XIX – пачатак XX стагоддзяў)» (1997), «Нарыс гісторыі Беларусі, 1795–2002» (2003), «Гарадская цывілізацыя: Беларусь і свет: курс лекцый» (2009) і больш 200 навуковых артыкулаў і рэцэнзій у беларускіх і замежных зборніках, часопісах, газетах.

У чэрвені 2012 года пераехаў на пастаяннае месца жыхарства ў горад Хайфа (Ізраіль).

ЛІТАРАТУРА

1. Савіцкі, Э. Шыбека Захар Васільевіч / Э. Савіцкі // Памяць: Сенненскі раён : гісторыка-дакументальныя хронікі гарадоў і раёнаў Беларусі / рэдкал.: У. С. Богаў [і інш.] ; уклад. С. В. Шайко ; мастак Э. Э. Жакевіч. – Мінск : Паліграфафармленне, 2003. – С. 542.

2. Шибеко Захар Васильевич // Республика Беларусь : энциклопедия : [в 7 т.] / редкол.: Г. П. Пашков [и др.]. – Минск : БелЭн імя П. Броўкі, 2008. – Т. 7 : Снегирь–Ящерицын. – С. 587.

3. Шибеко Захар Васильевич // Регионы Беларуси : энциклопедия : в 7 т. / редкол.: Т. В. Белова [и др.]. – Минск : БелЭн імя П. Броўкі, 2011. – Т. 2 : Витебская область : в 2 кн. – Кн. 2. – С. 608–609.

4. Шыбека Захар Васілевіч // Беларуская энцыклапедыя : у 18 т. / рэдкал.: Г. П. Пашкоў [і інш.]. – Мінск : БелЭн, 2004. – Т. 18. Кн. І : Дадатак : Шчытнікі–Яя. – С. 7.

5. Шыбека Захар Васільевіч // Яны нарадзіліся на Сенненшчыне : біяграфічны даведнік / склад. А. В. Бараноўскі. – Віцебск : ВДУ імя Машэрава, 2016. – С. 129–130.

6. Шыбека Захар Васілевіч // Энцыклапедыя гісторыі Беларусі : у 6 т. / рэдкал. Г. П. Пашкоў [і інш.]. – Мінск : БелЭн імя П. Броўкі, 2003. – Т. 6. Кн. II : Дадатак : Усвея–Яшын. – С. 244.