Афганистан. Без права на забвение

Афганистан. Без права на забвение

Афганистан. Без права на забвение

Художники Витебщины

Художники Витебщины

Художники Витебщины

Выгоцкі Леў Сямёнавіч

Дата нараджэння
17.11.1896
Месца нараджэння
Расійская імперыя, Магілёўская губернія, г. Орша
Дата смерці
11.06.1934
Род дзейнасці
навуковец
Спецыялізацыя
псіхалогія

Выгоцкі Леў Сямёнавіч нарадзіўся 17 лістапада 1896 года ў Оршы, псіхолаг, педагог.

Сям’я Выгоцкіх жыла ў Оршы, затым пераехала ў Гомель. У 1913 годзе скончыў Гомельскую гімназію, тады ж паступіў на медыцынскі факультэт Маскоўскага універсітэта, але праз месяц перайшоў на юрыдычны факультэт. Адначасова вучыўся на курсах псіхалогіі і філасофіі Народнага універсітэта Шаняўскага.

Пасля заканчэння вучобы вярнуўся ў Гомель, дзе працаваў настаўнікам псіхалогіі і літаратуры разам са стрыечным братам Давідам Ісакавічам Выгоцкім. У 1919 годзе яны разам арганізавалі літаратурнае выдавецтва.

3 1924 г. працаваў у Маскоўскім інстытуце эксперыментальнай псіхалогіі, потым у Эксперыментальным дэфекталагічным інстытуце, які ён арганізаваў і ўзначаліў.

Навуковую дзейнасць пачаў з вывучэння псіхалогіі мастацтва («Трагедыя аб Гамлеце, прынцы Дацкім», 1916; «Псіхалогія мастацтва», 1925).

Даследаваў грамадскую, дзіцячую, педагагічную і клінічную псіхалогію.

У 1925–1927 гг. вывучаў тэорыю рэфлексалагічнага і псіхалагічнага даследавання, праблемы псіхалагічнага выхавання. У сваім рукапісе «Сэнс псіхалагічнага крызісу» (1926) крытычна прааналізаваў тагачасныя філасофскія і псіхалагічныя канцэпцыі. У працы «Гістарычны сэнс псіхалагічнага крызісу» (1927) даў глыбокі крытычны аналіз тагачаснай псіхалогіі. Стварыў культурна-гістарычную тэорыю развіцця паводзін і псіхалогіі чалавека. Ім адкрыты новы накірунак у дэфекталогіі («Асноўныя праблемы сучаснай дэфекталогіі», 1929). Распрацаваў таксама новае вучэнне аб лакалізацыі псіхічных функцый у кары галаўнога мозга («Псіхалогія і вучэнне аб лакалізацыі псіхічных функцый», 1934).

Памёр 11 чэрвеня 1934 года.

 

ЛІТАРАТУРА

1. Выготский Лев Семёнович // Регионы Беларуси : энциклопедия : в 7 т. / редкол. : Т. В. Белова (гл. ред.) [и др.]. – Минск : БелЭн імя П. Броўкі, 2011. – Т. 2 : Витебская область : в 2 кн. – Кн. 2. – С. 281.

2. Выготский Лев Семёнович // Республика Беларусь : энциклопедия : в 7 т. / редкол. : Г. П. Пашков (гл. ред.) [и др.]. – Минск : БелЭн, 2006. – Т. 2 : А–Герань. – С. 839.

3. Выгоцкі Леў Сямёнавіч // Імёны. Асобы. Лёсы : ураджэнцы Віцебшчыны ў далёкім і блізкім замежжы / М. П. Кузьміч, М. І. Сцепаненка. – Мінск : Літаратура і мастацтва, 2012. – С. 67–68.

4. Выгоцкі Леў Сямёнавіч // Культура Беларусі : энцыклапедыя : у 6 т. / рэдкал.: Т. У. Бялова (гал. рэд.) [і інш.]. – Мінск : БелЭн, 2011. – Т. 2 : Б–Г. – С. 408–409.

5. Выгоцкі Леў Сямёнавіч // Нашы землякі ў далёкім і блізкім замежжы : біяграфічны даведнік / М. П. Кузьміч, М. І. Сцепаненка. – Віцебск : Віцебская абласная друкарня, 2007. – С. 40–41.

6. Выгоцкі Леў Сямёнавіч // Памяць: Орша. Аршанскі раён : гісторыка-дакументальныя хронікі гарадоў і раёнаў Беларусі : у 2 кн. / рэдкал.: Г. П. Пашкоў (гал. рэд.) [і інш.] ; склад. Т. Г. Ігнацьева [і інш.] ; мастак Э. Э. Жакевіч. – Мінск : БелЭн, 2000. – Кн. 2. – С. 421.

7. Гузік, К. Спадчына Выгоцкага / К. Гузік // Народая асвета. – 1997. – № 2. – С. 150–157.

8. Завершнева, Е. Ю. Исследование рукописи Л. С. Выготского «Исторический смысл психологического кризиса» / Е. Ю. Завершнева // Вопросы психологии. – 2009. – № 6. – С. 119–137.

9. Завершнева, Е. Ю. «Молюсь о даре душевного усилия»: мысли и настроения Л. С. Выготского в 1917–1918 гг. / Е. Ю. Завершнева // Вопросы психологии. – 2013. – № 2. – С. 112–132.

10. Завершнева, Е. Ю. Проблема свободы как отличительной характеристики человека в работах Л. С. Выготского / Е. Ю. Завершнева // Вопросы психологии. – 2015. – № 5. – С. 89–106.

11. Изимова, С. Гений психологии / С. Изимова // Аршанская газета. – 2016. – 29 лістап. – С. 3.

12. Каламінскі, Я. Вялікі гуманіст сучаснасці / Я. Каламінскі, Л. Панько // Пралеска. – 1996. – № 11. – С. 7–9.

13. Кандыбович, Л. А. Л. С. Выготский и его влияние на развитие научно-педагогической мысли в Беларуси / Л. А. Кандыбович // Праблемы выхавання. Серыя «У дапамогу педагогу». – 2011. – № 1. – С. 38–41.

14. Кандыбович, Л. Периодизация развития истории психологии в Беларуси. Жизнь и деятельность Л. С. Выготского / Л. Кандыбович // Пралеска. – 2011. – №1. – 21–22.

15. Кожалиева, Ч. Б. Идеи Л. С. Выготского как платформа современного инклюзивного образования / Ч. Б. Кожалиева, Ю. А. Шулекина // Коррекционная педагогика: теория и практика. – 2017. – № 1. – С. 3–9.

16. Кравцова, Е. Е. Л. С. Выготский и современная психология / Е. Е. Кравцова // Диалог. – 2017. – № 1. – С. 3–9.

17. Лебедева, О. В. Учение Л. С. Выготского о методологических и организационно-методических принципах психолого-педагогической помощи проблемным детям на службе специальной психологии / О. В. Лебедева // Психолог в детском саду. – 2010. – № 3. – С. 21–38.

18. Левина, Р. Е. Воспоминания о Л. С. Выготском / Р. Е. Левина, Н. Г. Морозова // Воспитание и обучение детей с нарушениями развития. – 2016. – № 6. – С. 26–32.

19. Лев Семенович Выготский: из прошлого в будущее // Воспитание и обучение детей с нарушениями развития. – 2008. – № 6. – С. 66–73.

20. Лифанова, Т. М. Между прошлым и будущим : (о жизни и творчестве Л. С. Выготского) / Т. М. Лифанова // Воспитание и обучение детей с нарушениями развития. – 2016. – № 6. – С. 3–14.

21. Мальцаў, У. В. Выгоцкі Леў Сямёнавіч / У. В. Мальцаў // Тэатральная Беларусь : энцыклапедыя : у 2 т. / рэдкал.: Г. П. Пашкоў (гал. рэд.) [і інш.]. – Мінск : БелЭн, 2002. – Т. 1 : А–К. – С. 229.

22. Папова, І. Моцарт у псіхалогіі = Mozart of psychology / І. Папова // Беларусь. – 2013. – № 2. – С. 38–39.

23. Рейф, И. Юность Выготского/ И. Рейф // Знание – сила. – 2009. – № 2. – С. 85–90.

24. Спрынчан, А. У будучы даведнік / А. Спрынчан // Літаратура і мастацтва. – 2011. – 21 студз. – С. 14.

25. Ціханаў, Л. Школа Выгоцкага / Л. Ціханаў, А. Грымаць // Настаўніцкая газета. – 1996. – 7 снеж. – С. 2 ; 11 снеж. – С. 2 ; 14 снеж. – С. 2.

26. Юркевич, Г. А. Моцарт психологии – наш земляк / Г. А. Юркевич // Телеком-экспресс (Орша). – 2011. – 24 нояб. – С. 23.