Сямашка Сцяпан Пятровіч (псеўданім селькор С. Чуткі, С. Чуткі, Сцяпан Чуткі) нарадзіўся 15 (27) ліпеня 1898 года ў в. Барылы Полацкага павета Віцебскай губерні (зараз Полацкі раён) у сялянскай сям'і, празаік.

У 1920 годзе ўступіў у Чырвоную Армію, удзельнічаў у грамадзянскай вайне. У 1921–1926 гг. займаў пасады ў партыйных і савецкіх установах у Полацку. У 1926 годзе стаў рэдактарам акруговай газеты «Чырвоная Полаччына» і ўзначаліў пры ёй літаратурнае аб'яднанне пачаткоўцаў. У 1930 годзе – супрацоўнік часопіса «Шляхі калектывізацыі», пазней – газет «Калгаснік Беларусі», «Звязда». Вучыўся ў Камуністычным інстытуце журналістыкі ў Мінску (1932).

У гады Вялікай Айчыннай вайны быў палітработнікам у часцях Чырвонай Арміі. Быў паранены. У 1945–1946 гг. – адказны сакратар камісіі па гісторыі Вялікай Айчыннай вайны, з 1947 года – навуковы супрацоўнік Інстытута гісторыі партыі пры ЦК КПБ. Узнагароджаны ордэнамі Айчыннай вайны II ступені, «Знак Пашаны», медалямі.

Першыя публікацыі С. Сямашкі (апавяданне «Янка-мужык», прыпеўкі) з'явіліся ў друку на рускай мове пад псеўданімам С. Чуткі ў 1925 годзе. 3 1926 года пачаў пісаць на беларускай мове, рэгулярна змяшчаў свае творы (пераважна празаічныя) у беларускіх перыядычных выданнях «Чырвоная Полаччына», «Калгаснік Беларусі», «Шляхі калектывізацыі», «Маладняк», альманаху «Росквіт». У 1932 годзе асобным выданнем выйшла кніга яго апавяданняў «Пералом». Пераважная большасць твораў прысвечана калектывізацыі, складаным працэсам, што адбываліся ў гэты час у душах людзей, вымушаных рабіць выбар паміж прыватнай гаспадаркай і калгасам. Аўтар імкнуўся псіхалагічна матываваць учынкі сваіх герояў, паказаць іх у роздуме, у спрадвечнай сялянскай разважлівасці, якая абумоўлівала іх свядомы выбар («Пералом»). Ён намагаўся данесці да чытачоў драматызм падзей таго часу, калі родныя і блізкія людзі аказваліся заклятымі ворагамі («Браты»), аднак не пазбег тут спрошчанасці і схематызму. 3 1936 года ў друку не выступаў. У пасляваенныя гады перакладаў на беларускую мову творы класікаў марксізму-ленінізму.

Памёр Сцяпан Пятровіч 23 верасня 1965 года.

ЛІТАРАТУРА

1. Багдановіч І. Э. Сямашка Сцяпан / І. Э. Багдановіч, Г. І. Рэут // Беларускія пісьменнікі : біябібліяграфічны слоўнік : у 6 т. / рэдкал.: І. Э. Багдановіч [і інш.] ; маст. рэд. В. Г. Загародні. – Мінск : БелЭн, 1995. – Т. 5 : Пестрак–Сяўрук. – С. 475–476.

2. Воднева, І. П. На роднай мове – да чытачоў / І. П. Воднева, А. Шуйская // Полацкі веснік. – 2017. – 31 сак. – С. 15.

3. Сцяпан Сямашка // Беларускія пісьменнікі (1917–1990) : даведнік / склад. А. К. Гардзіцкі. – Мінск : Мастацкая літаратура, 1994. – С. 525.

4. Сямашка Сцяпан Пятровіч // Памяць: Полацкі раён : гісторыка-дакументальныя хронікі гарадоў і раёнаў Беларусі / рэдкал.: І. Б. Каросцік, Р. І. Маслоўскі, А. Л. Петрашкевіч ; уклад. С. С. Чарняўская ; мастак Э. Э. Жакевіч. – Мінск : Вышэйшая школа, 1999. – С. 645.

5. Хоць і напісана няшмат // Лiтаратура і мастацтва. – 1998. – 31 лiп. – С. 12.