Афганистан. Без права на забвение

Афганистан. Без права на забвение

Афганистан. Без права на забвение

Художники Витебщины

Художники Витебщины

Художники Витебщины

Мост імя Блахіна Фёдара Цімафеевіча. Віцебск, г.

Мост імя Фёдара Цімафеевіча Блахіна праходзіць праз р. Заходняя Дзвіна, па вуліцы Дзімітрава ў Віцебску. Ён быў пабудаваны ў 1934 годзе. У гады Вялікай Айчыннай вайны пры вызваленні горада мост быў замініраваны фашысцкімі захопнікамі, але выратаваны ад узрыву байцамі сапёрнага ўзвода на чале з Ф. Ц. Блахіным. Гэта адбылося ў ноч на 26 чэрвеня 1944 года, калі часці 158-й стралковай дывізіі 39-й арміі фарсіравалі Заходнюю Дзвіну і ўварваліся ў цэнтр Віцебска. Гітлераўцы знішчылі ў горадзе ўсе масты цераз Заходнюю Дзвіну, пакінулі для пераправы сваіх войск толькі адзін, але і яго падрыхтавалі да ўзрыву. Група байцоў (12 чалавек) сапёрнага ўзвода 875-га палка на чале са старшым сяржантам Ф. Ц. Блахіным непрыкметна падыйшла да моста і ў кароткім баі знішчыла ахову. Ф. Ц. Блахін кінуўся да апор, дзе пад насцілам было закладзена каля 2 тон узрыўчаткі і за 2 мінуты да ўзрыву перарэзаў провад, які цягнуўся да фугасаў; разам з яфрэйтарам М. I. Кузенавым выцягнуў электрадэтанатар і абясшкодзіў узрыўны механізм. Байцы ўзвода ўтрымлівалі мост да падыходу асноўных сіл савецкіх войск. За праяўлены гераізм Ф. Ц. Блахіну 24 марта 1945 года было прысвоена званне Героя Савецкага Саюза. У 1959 годзе ў гонар адважных байцоў на мосце ўстаноўлена мемарыяльная дошка.

У 1964 годзе Ф. Ц. Блахіну прысвоена званне «Ганаровы грамадзянін горада Віцебска», а ў 1974 годзе ў яго гонар быў названы мост. Пасля вайны мост перажыў дзве рэканструкцыі. Пасля апошняй рэканструкцыі (фактычна быў пабудаваны новы мост) на месцы мемарыяльнай дошкі ў гонар групы салдат, якія выратавалі пераправу, усталяваны памятны знак, ён уяўляе гарэльеф героя з надпісам: «На гэтым месцы 26 чэрвеня 1944 года ў жорсткім баі з фашысцкімі акупантамі быў выратаваны ад выбуху мост групай байцоў пад камандаваннем ст. сяржанта Блахіна Ф. Ц., удастоенага за гэты подзвіг звання Героя Савецкага Саюза. Новы мост пабудаваны ў 1992 годзе».

Фёдар Цімафеевіч Блахін нарадзіўся 11 лістапада 1903 года ў в. Раманаўка Пільнінскага раёна Ніжагародскай вобласці ў сялянскай сям'і. Па заканчэнні двух класаў Каменскай школы пайшоў працаваць. Да вайны быў на гаспадарчай працы. У Чырвоную Армію прызваны ў сакавіку 1943 года і ў тым жа месяцы накіраваны на фронт. Ваяваў камандзірам сапёрнага ўзвода 875-га стралковага палка 158-й стралковай дывізіі 39-й арміі 3-га Беларускага фронту. У 1945 годзе Ф. Ц. Блахін быў дэмабілізаваны. Вярнуўся на радзіму, жыў у Горкаўскай вобласці. У 1950 годзе завочна скончыў сярэднюю школу. Працаваў загадчыкам планавага аддзела, затым старшынёй выканаўчага камітэта Пільнінскага раённага Савета дэпутатаў працоўных. З 1965 года знаходзіўся на пенсіі. Ф. Ц. Блахін узнагароджаны ордэнамі Леніна і Чырвонага Сцяга, а таксама медалямі. Памёр Фёдар Цімафеевіч Блахін 30 ліпеня 1974 года.

29 чэрвеня 2019 года Віцебскае абласное грамадскае аб'яднанне «Таварышы па зброі» сумесна з калегамі з іншых гарадоў Беларусі і Расіі ў Віцебску падрыхтавалі ваенна-гістарычную рэканструкцыю, дзе можна было ўбачыць адзін з ключавых момантаў аперацыі па вызваленні горада ад нямецка-фашысцкіх захопнікаў – бітву за мост, які зараз носіць імя Блахіна.

 

Мост Блахіна. г. Віцебск. Фота з сайта https://photo.foto-planeta.com/Гарэльеф Ф. Ц. Блахіна і памятная дошка на мосце. г. Віцебск. Фота з сайта https://avatars.mds.yandex.net/

 

ЛІТАРАТУРА

1. Блохина мост // Витебск : энциклопедический справочник / редкол.: И. П. Шамякин [и др.]. – Минск : БелСЭ, 1988. – С. 80.

2. Винник, В. Белорусский мост нижегородца Блохина / В. Винник // Советская Белоруссия. – 2009. – 9 июля. – С. III.

3. Винник, В. Витебский мост нижегородца Блохина / В. Винник // Народная газета. – 2009. – 26 чэрв. – С. 4.

4. Конон, М. Мост имени Блохина фашисты хотели взорвать трижды / М. Конон // Віцьбічы = Витьбичи. – 2001. – 26 июня. – С. 1–2.

5. Памятный знак группе старшего сержанта Федора Блохина // В граните и бронзе: памятники и памятные знаки Витебска / А. М. Подлипский. – Витебск : Витебская областная типография, 2015. – С. 68–70.

6. Кошалеў, М. К. Мост імя Блахіна / М. К. Кошалеў // Збор помнікаў гісторыі і культуры Беларусі. Віцебская вобласць / рэдкал.: С. В. Марцэлеў [і інш.]. – Мінск : БелСЭ імя П. Броўкі, 1985. – С. 72.

7. Ляшук, С. Старый новый мост / С. Ляшук // Витебские вести. – 2021. – 8 мая. – С. 12.

8. Подлипский, А. 70 лет мосту, носящему имя героя / А. Подлипский // Народнае слова. – 2004. – 6 лістап. – С. 4.

9. Подлипский, А. Мост между прошлым и будущим / А. Подлипский // Витебские вести. – 2018. – 26 июня. – С. 6.

10. Сеньков, В. Мост Блохина / В. Сеньков // Сельская газета. – 2014. – 26 июня. – С. 15.