Кляштар базыльян Беразвецкі. Глыбоцкі раён, в. Беразвечча

Подробности

Створана 22.10.2019 15:23

Адноўлена 22.10.2019 11:37

Беразвецкі кляштар базыльян з'яўляецца помнікам архітэктуры «віленскага барока». Свой маёнтак для яго падараваў базыльянам мсціслаўскі ваявода Корсак. Пры кляштары дзейнічала школа, у якой выкладалі фізіку, матэматыку, маляванне, французскую і нямецкую мовы.

У 1756–1763 гг. на месцы драўляных пабудоў слынны дойлід Глаўбіц, той самы, што ўзвёў у Полацку Сафійскі сабор у ягоным сучасным выглядзе, пабудаваў у Беразвеччы вельмі прыгожыя мураваныя касцёл і кляштар.

Комплекс уключаў царкву з араторыумам (зімовая капліца, прыбудаваная ў 1766–1776 гг.), жылыя і гаспадарчыя карпусы, школу і сад, абнесеныя мураванай агароджай з брамай.

Пасля скасавання ў 1839 г. Брэсцкай уніі 1596 г. кляштар быў перададзены праваслаўнаму мужчынскаму манастыру (1847–1874), пазней – жаночаму.

У 1930-я гг. комплекс рэстаўрыраваны.

Царква – 3-нефная 2-вежавая базіліка з трансептам. Тарцы сярэдняга нефа і трансепта завяршыліся фігурнымі франтонамі. Галоўны фасад з 2 шматяруснымі вежамі быў упрыгожаны рустам, пілястрамі, паўкалонамі, хвалістымі карнізамі, фігурнымі волютамі і праёмамі. Інтэр'ер адрозніваўся багаццем упрыгожванняў. Алтар быў распісаны фрэскавым жывапісам. Аўтарам праекта царквы лічаць віленскага дойліда І. К. Глаўбіца, над дэкорам з 1753 г. працаваў архітэктар і лепшчык Ян Табіяш Дыдрыштэн.

У 1919 г. царква перайшла да католікаў, у манастырскіх будынках размяшчаўся польскі корпус аховы сумежжа. У 1960 гг. яна была разбурана.

Жылы будынак – квадратны ў плане 2-павярховы аб'ём з вялікім унутраным дваром. Вуглавыя памяшканні выступаюць з агульнага віду плана. Іх адноўленыя фасады ўвянчаныя фігурнымі франтонамі. Сцены будынка прарэзаныя прамавугольнымі аконнымі праёмамі ў простых налічніках, дэкарыраваныя пілястрамі і шырокім карнізным поясам.

У Вялікую Айчынную вайну на тэрыторыі кляштара фашыстамі быў створаны Беразвецкі лагер смерці.

ЛІТАРАТУРА

1. Березвечский монастырь базилиан // Регионы Беларуси : энциклопедия : в 7 т. / редкол.: Т. В. Белова [и др.]. – Минск : БелЭн імя П. Броўкі, 2011. – Т. 2 : Витебская область : в 2 кн. – Кн. 1. – С. 53–54.

2. Гліннік, В. В. Беразвецкі кляштар базыльян / В. В. Гліннік // Рэлігія і царква на Беларусі : энцыклапедычны даведнік / гал. рэд. Г. П. Пашкоў. – Мінск : БелЭн, 2001. – С. 41–42.