Сядзіба «Мілае» І. Манькоўскага. Віцебскі раён, аг. Мазалава

Подробности

Створана 25.04.2019 15:23

Адноўлена 25.04.2019 14:56

Ігнацій Манькоўскі (1765–1831) быў вядомым у свой час чалавекам. На грамадзянскай службе ён даслужыўся да пасады віцебскага віцэ-губернатара. Пасля выхаду ў адстаўку займаўся гаспадаркай, літаратурай і навукамі. Пісаў на беларускай мове. Доўгі час лічыўся аўтарам першай паэмы, напісанай на беларускай мове, – «Энеіды навыварат».

Сядзібу «Мілае» І. Манькоўскі пабудаваў у 1804 г. Яна ўключала ў сябе панскі дом, гаспадарчыя пабудовы, мельніцу і парк з вялікай колькасцю дэкаратыўных раслін. Дом меў выгляд прамавугольніка. Перад галоўным фасадам быў фантан, які хутчэй за ўсё напаўняўся вадой з крыніцы.

Зберагчы першапачатковы выгляд сядзібы не ўдалося. У паслярэвалюцыйныя і ваенныя гады ў будынку размяшчалася сярэдняя школа. У гады Вялікай Айчыннай вайны – паліцэйскі ўчастак. Пасля вайны ў будынку сядзібы размяшчаўся інтэрнат.

У 1990 г. сядзібны дом быў узяты пад ахову дзяржавы і ўнесены ў спіс помнікаў Віцебскай вобласці.

У цяперашні час будынак належыць Віцебскай епархіі і яго частку займае праваслаўная царква ў імя Іаана Воіна.

Сядзіба знаходзіцца ў цэнтры вёскі, каля канторы ПМК-29.

ЛІТАРАТУРА

1. Витебский район / текст: Н. Пивовар, Л. Никитина ; фото: С. Плыткевич, Д. Жаворонков ; ред. Н. Плыткевич. – Минск : Рифтур, 2014. – 48 с.

2. Мазалаўская «Швейцарыя» / склад. Д. Р. Газін. – Віцебск : Віцеб. абл. савет беларус. добраахв. т-ва аховы помнікаў гісторыі і культуры, 1992. – 3 с.

3. Півавар, М. Нададзены статус гісторыка-культурнай спадчыны / М. Півавар // Жыццё Прыдзвіння. – 2009. – 10 студз. – С. 6.

4. Пришлая, К. Немилая усадьба «Милое» / К. Пришлая // Жыццё Прыдзвiння (Вiцебск). – 2004. – 1 чэрв. – С. 3.

5. Юрчак, Д. В. Усадьба И. Маньковского «Милое»: история создания, архитектурные особенности и перспективы использования здания / Д. В. Юрчак, Ю. В. Юрчак // Віцебскія старажытнасці : матэрыялы навуковых канферэнцый, [20–21 кастрычніка 2011 г., 14–15 лістапада 2012 г., г. Віцебск] / рэдкал.: Г. У. Савіцкі, В. А. Шышанаў, Н. Ю. Шаркоўская. – Мінск : НББ, 2013. – С. 233–236.

6. Юрчак, Д. В. Усадьба И. А. Маньковского «Милое»: история создания, первозданный облик и перспективы восстановления / Д. В. Юрчак, Ю. В. Юрчак // Искусство и культура. – 2013. – № 3. – С. 69–73.

7. Юрчак, Ю. Усадьба «Милое» Игнатия Маньковского / Ю. Юрчак // Мы і час (Віцебск). – 2013. – 24 крас. – С. 4–5.