Афганистан. Без права на забвение

Афганистан. Без права на забвение

Афганистан. Без права на забвение

Художники Витебщины

Художники Витебщины

Художники Витебщины

Легенда аб утварэнні Тадулінскай дубровы

На месцы пазней утворанай вёскі Тадуліна здаўна знаходзіўся маёнтак паноў Рэутаў, потым – Сляскіх, побач – фальварак Чаховічаў. Невядома, Рэут якога пакалення ў гонар нараджэння доўгачаканага сына ўласнаручна пасадзіў дубок пад акном свайго палаца. Калі нашчадак падрос, землеўладальнік даў яму наказ пры нараджэнні яго дзяцей высаджваць дубкі, і абавязаў рабіць гэта ўсім наступным пакаленням.

Наказ продка спраўна выконвалі нашчадкі. Пры нараджэнні чарговага Рэута дуброва папаўнялася маладым дубком. Раней пасаджаныя дужэлі. Таму выглядалі дубы няроўнымі па росту і ўзросту. Рэуты склалі спецыяльны план, у якім запісвалі, у гонар каторага з іх пасаджана тое ці іншае дрэва.

У 1878 годзе маёнткам кіраваў Станіслаў Рамуальдавіч Рэут. Пасля землеўладанні перайшлі ў спадчыну панам Сляскім. Можна толькі меркаваць, што дачка Станіслава Рэута выйшла замуж за нейкага Сляскага, і маладыя пасяліліся ў Тадуліне. Затым нейкім чынам побач з маёнткам (панскім дворам) з'явіўся фальварак (панская гаспадарка з комплексам будынкаў) Чаховічаў. Зноў можна толькі здагадвацца, што адна са спадчынніц Рэутаў ці Сляскіх выйшла замуж за нейкага Чаховіча, узяла яго прозвішча і прывяла на бацькоўскую сядзібу.

I Сляскія, і Чаховічы старанна працягвалі традыцыю Рэутаў, высаджваючы дубок пры нара-джэнні дзіцяці.

Даўно няма маёнтка і фальварка. Ад палаца засталіся толькі падмуркавыя валуны. Толькі велічэзныя дубы шумяць вершалінамі пасярод Тадуліна. Але не ўсе дрэвы-волаты ацалелі ў панскай дуброве. Многіх павалілі вятры, спалілі навальніцы, адолелі хваробы, знішчылі зламыснікі. Аднак адзін побач з Цар-дубам, а восем гігантаў крыху воддаль да гэтага часу радуюць вока аматарам прыроды і даўніны сваёй веліччу і сімвалічнасцю моцы людскіх традыцый. А пачыналася гэта гісторыя з Цар-дуба. Праўда, тады ён быў кволым дубком-дзіцяткам. Царом яго зрабілі стагоддзі і людское шанаванне.

Во дзіва! Цар-Дуб нарадзіў сабе нашчадка – пад кашлатымі шатамі цягнецца ў неба тонкі метровы дубок.

 

ЛІТАРАТУРА

1. Шушкевіч, У. Цар-дуб і яго браты / У. Шушкевіч // Лепельскі край. – 2009. – 8 верас. – С. 3.