Швакшты, заказнік гідралагічны рэспубліканскі. Пастаўскі раён

Подробности

Створана 08.11.2018 09:30

Адноўлена 31.03.2020 09:23

Утвораны 25 верасня 1996 года. Плошча 5603 га. Ахоўваемая тэрыторыя ўлічвае межы вадазбору ракі Страча і экалагічна гарманіруе з цэнтрам аховы ландшафтнага запаведніка Блакітныя азёры. Цэнтрам заказніка з’яўляецца возера Малыя Швакшты, якое разам з возерам Вялікія Швакшты ўтварае адзіную гідралагічную сістэму, што аб’ядноўвае вадаёмы, вадатокі, балотны масіў «Пурвіны». Буйныя масівы забалочаных і сухіх лясоў займаюць больш 60 % тэрыторыі. Хвойнікі займаюць болей 50 %, ельнікі – каля 20 % тэрыторыі пакрытых лесам зямель.Рэльеф заказніка ў асноўным нізінны.

Утвораны 25 верасня 1996 года. Плошча 5603 га. Ахоўваемая тэрыторыя ўлічвае межы вадазбору ракі Страча і экалагічна гарманіруе з цэнтрам аховы ландшафтнага запаведніка Блакітныя азёры. Цэнтрам заказніка з'яўляецца возера Малыя Швакшты, якое разам з возерам Вялікія Швакшты ўтварае адзіную гідралагічную сістэму, што аб'ядноўвае вадаёмы, вадатокі, балотны масіў «Пурвіны». Буйныя масівы забалочаных і сухіх лясоў займаюць больш 60 % тэрыторыі. Хвойнікі займаюць болей 50 %, ельнікі – каля 20 % тэрыторыі пакрытых лесам зямель. Рэльеф заказніка ў асноўным нізінны.

Пад ахову ўзяты комплекс папуляцый такіх рэдкіх і знікаючых відаў вышэйшых сасудзістых раслін, як тайнік сэрца- і яйцападобны, ладзян трохнадрэзаны, ятрышнік дрэмлік, пустапялёснік зялёны, марошка прыземістая, бяроза карлікавая, прымула вясенняя.

На тэрыторыі заказніка выяўлена знаходжанне 130 відаў наземных пазваночных, што складае 41,2 % жывёл гэтай групы ў фауне Беларусі. Іх асновы складаюць 4 віды лягушак, па 2 віды трытонаў і жаб, часночніца, 2 віды яшчарак, вераценніца, гадзюка, вуж. Гняздзіцца не менш 10 відаў птушак (малая чайка, гогаль, бугай вялікі, журавель шэры, кулон, балотная сава, лебедзь-шыпун, рэмез, цвыркун салаўіны, пустальга), якія занесены ў Чырвоную кнігу Беларусі. Вядомы выпадкі з'яўлення арлана белахвостага.

ЛІТАРАТУРА

1. Ахова вод // Фізічная геаграфія Пастаўскага раёна : геаграфічнае даследаванне / І. Пракаповіч. – Мінск : Кнігазбор, 2007. – С. 101–106.

2. Заказнікі // Памяць: Пастаўскі раён : гісторыка-дакументальныя хронікі гарадоў і раёнаў Беларусі / рэдкал.: Г. К. Кісялёў [і інш.] ; уклад.: К. І. Козак, А. І. Кузняцоў ; рэд.-склад. Г. К. Кісялёў ; мастак Э. Э. Жакевіч. – Мінск : Белта, 2001. – С. 27–28.

3. Лобанок, П. І. Швакшты / П. І. Лобанок // Регионы Беларуси : энциклопедия : в 7 т. / редкол.: Т. В. Белова [и др.]. – Минск : БелЭн імя П. Броўкі, 2011. – Т. 2 : Витебская область : в 2 кн. – Кн. 2. – С. 607.

4. Магільніцкі, У. Заказнікі Пастаўшчыны / У. Магільніцкі // Пастаўскі край. – 1997. – 24 мая. – С. 2 ; 7 чэрв. – С. 2 ; 18 чэрв. – С. 2.

5. Швакшты // Заповедные территории Беларуси / сост. П. И. Лобанок. – Минск : БелЭн імя П. Броўкі, 2008. – С. 408–409.

6. Швакшты // 50 уникальных заповедных территорий Беларуси [Изоматериал] = 50 unique reserved natural territories of Belarus / Н. А. Юргенсон [и др.]. – Минск : БелЭн імя П. Броўкі. – С. 364–369

7. Швакшты // Особо охраняемые природные территории Витебской области = Асабліва ахоўныя прыродныя тэрыторыі Віцебскай вобласці = Specially protected natural territories of the Vitebsk region : [информационный сборник] / [сост. Г. Горланов]. – [Б. м.] : [Б. и.], [Б. г.]. – С. 8.

8. Швакшты // Туристская энциклопедия Беларуси / редкол.: Г. П. Пашков [и др.] ; под общ. ред. И. И. Пирожника ; сост.: Л. В. Ловчая, Т. І. Жуковская. – Минск : БелЭн, 2007. – С. 615.

9. Швакшты // Туристические регионы Беларуси / редкол.: Г. П. Пашков [и др] ; под общ. ред. И. И. Пирожника ; сост. Л. В. Ловчая. – Минск : БелЭн імя П. Броўкі, 2008. – С. 202.