Афганистан. Без права на забвение

Афганистан. Без права на забвение

Афганистан. Без права на забвение

Художники Витебщины

Художники Витебщины

Художники Витебщины

Рэкі. Докшыцкі раён

 

Рэкі раёна адносяцца да Вілейскага гідралагічнага раёна. На тэрыторыі часткова праходзіць водападзел паміж рэкамі Балтыйскага і Чорнага мораў – Нёманам і Дняпром. У раёне пачынаюцца і цякуць рэкі Бярэзіна, Поня (басейн Дняпра), Вілія, Сэрвач, Галядза (басейн Нёмана).

Густата натуральнай рачной сеткі 0,43 км2. Агульная працягласць асушальнай сеткі 6,1 тыс. км, у т. л. адрэгуляваных водапрыёмнікаў 75 км, магістральных і падводных каналаў 545 км, рэгуляцыйных каналаў 1,4 тыс. км.

Вілія (літ. Нярыс) – рака на тэрыторыі Беларусі і Літвы, правы прыток Нёмана. Даўжыня 498 км, у Беларусі – 264 км. Плошча вадазбору 25,1 тыс. км2, на тэрыторыі Беларусі – 11 тыс. км2. Сярэдні нахіл воднай паверхні 0,3 %. Сярэднегадавы расход вады ў вусці каля 186 м3/с.

Пачынаецца з невялікага балота за 1 км на паўночным усходзе ад в. Вялікае Поле Докшыцкага раёна, перасякае мяжу з Літвой за 2 км на паўночным захадзе ад в. Жарнэлі Астравецкага раёна, упадае ў Нёман на тэрыторыі Літвы каля г. Каўнас. Асноўныя прытокі на тэрыторыі Беларусі: Сэрвач, Нарач, Страча (справа), Дзвінаса, Ілія, Уша, Ашмянка (злева). На рацэ створана Вілейскае вадасховішча, частка вады якога па Вілейска-Мінскай воднай сістэме перапампоўваецца ў Свіслач. Даліна звілістая, добра распрацаваная, у верхнім цячэнні шырынёй 1–3 км, бліжэй да вусця звужаецца да 0,2–0,4 км.

Галядза – рака ў Докшыцкім раёне Віцебскай вобласці, левы прыток Сэрвачы. Даўжыня 24 км. Плошча вадазбору 110 км2. Сярэдні нахіл воднай паверхні 2,3 %.

Пачынаецца на паўночным усходзе ад в. Барсукі, упадае ў Сэрвач на поўнач ад в. Мураўшчына. У вярхоўі на працягу 6 км каналізаваная. У ніжнім цячэнні (ніжэй в. Заборцы) цячэ праз лес.

Маскавіца – рака ў Докшыцкім раёне Віцебскай вобласці, левы прыток ракі Бярэзіна (басейн Дняпра). Даўжыня 7,4 км.

Пачынаецца з возера Маскавіца, вусце за 3 км на паўднёвы ўсход ад вёскі Беразіно. Рэчышча каналізаванае на працягу 5 км (ад вытоку да аўтадарогі в. Беразіно – г. Лепель). Цячэ па забалочаным лесе на поўначы Бярэзінскага біясфернага запаведніка.

Поня – рака ў Докшыцкім раёне Віцебскай вобласці, правы прыток Бярэзіны. Даўжыня 44,9 км. Плошча вадазбору 503 км2. Сярэднегадавы расход вады ў вусці 3,4 м3/с. Сярэдні нахіл воднай паверхні 0,4 %.

Пачынаецца на паўднёвай ускраіне в. Крыпулі, вусце ў межах в. Бераспонне. Цячэ ў скразной даліне на поўнач Мінскага ўзвышша. Асноўны прыток – р. Варлынка (справа). Даліна ў вярхоўі трапецападобная, шырынёй 1,5–2,5 км, на астатнім працягу невыразная, пры ўпадзенні ў Бярэзіну зліваецца з прылеглай мясцовасцю. Пойма асушаная, парэзаная густой сеткай меліярацыйных каналаў. Рэчышча каналізаванае, шырынёй ад 6 м да 30 м. Прымае сцёк з сеткі меліярацыйных каналаў.

Сэрвач – рака ў Докшыцкім раёне Віцебскай вобласці, Мядзельскім і Вілейскім раёнах Мінскай вобласці, правы прыток Віліі.

Даўжыня 85 км. Плошча вадазбору 1105 км2. Сярэднегадавы расход вады ў вусці каля 7,6 м3/с. Сярэдні нахіл воднай паверхні 0,2 %.

Выцякае на паўднёвым захадзе з возера Сэрвач Докшыцкага раёна, упадае ў Вілейскае вадасховішча на паўднёвым усходзе ад в. Людвінова Вілейскага раёна.

 

Выток ракі Бярэзіна ў Докшыцах. Фотаздыма з сайта https://vedaj.byРака Поня, Докшыцкі раён. Фотаздымак з сайта http://www.fotobel.byРака Сэрвач, Докшыцкі раён.  Фотаздымак з сайта http://www.fotobel.by

ЛІТАРАТУРА

1. Блакітная кніга Беларусі (водныя аб'екты Беларусі) : энцыклапедыя / рэдкал.: Н. А. Дзісько [і інш.]. – Мінск : БелЭн імя П. Броўкі, 1994. – 415 с. : іл.

2. Блакітны скарб Беларусі : энцыклапедыя / рэдкал.: Г. П. Пашкоў [і інш.] ; маст.: Ю. А. Тарэеў, У. І. Цярэнцьеў. – Мінск : БелЭн, 2007. – 480 с. : іл.

3. Геаграфія Беларусі : энцыклапедычны даведнік / рэдкал.: Л. В. Казлоўская [і інш.]. – Мінск : БелЭн, 1992. – 383 с.

4. Лявіцкая, Р. І. Докшыцкі раён / Р. І. Лявіцкая, Г. П. Рудава, М. Ф. Янюк // Энцыклапедыя прыроды Беларусі : у 5 т. / рэдкал.: Г. П. Шамякін [і інш.]. – Мінск : БелСЭ, 1984. – Т. 2 : Гатня–Катынь – С. 202–203.

5. Природа Беларуси : энциклопедия : в 3 т. / редкол.: Т. В. Белова [и др.]. – Минск : БелЭн імя П. Броўкі, 2010. – Т. 2 : Климат и вода. – 504 с. : ил.

6. Прыродна-геаграфічнае апісанне Докшыцкага раёна / Ф. Палачанін // Докшыцкі край / Ф. Палачанін. – Мінск : Беларусь, 2009. – С. 7–15.