Афганистан. Без права на забвение

Афганистан. Без права на забвение

Афганистан. Без права на забвение

Художники Витебщины

Художники Витебщины

Художники Витебщины

Вузел чыгуначны. Аршанскі раён, Орша, г.

  

Вузлавая станцыя Мінскага аддзялення Беларускай чыгункі ў горадзе Орша – унікальны чыгуначны аб'ект Беларусі, развязка якога дае магчымасць прымаць цягнікі з шасці напрамкаў на любую станцыю вузла. Гэта найбуйнейшы транспартна-лагістычны і пасажырскі комплекс Беларусі. На працягу больш за 150 гадоў фарміравалася пуцявое развіццё вузла, абнаўляласятэхнічнае пераабсталяванне цягнікоў, выкананне грузавой работы і абслугоўванне пасажыраў з бесперапынным удасканаленнем перавозачнага працэсу.

А пачыналася ўсё ў другой палове XIX ст., калі Міністэрствам шляхоў зносін Расійскай імперыі было арганізавана маштабнае будаўніцтва новых чыгуначных ліній, якія б маглі злучыць цэнтральныя раёны Расіі з заходнімі губернямі і партамі Балтыйскага мора. Сярод іншых праектаў, па сваім значэнні і працягласці, вылучаўся праект па будаўніцтве Маскоўска-Брэсцкай магістралі. Было прынята рашэнне, што істотна танней і хутчэй будаваць дарогу па найкарацейшым шляху праз Оршу і Смаленск. Узнікненне станцыі Орша і адпаведнай чыгуначнай інфраструктуры адбылося ў 1871 годзе пасля таго, як праз тэрыторыю горада пралегла чыгуначная лінія Смаленск – Мінск. У 1900 годзе пачалося будаўніцтва новай магістралі Віцебск – Жлобін, якая праходзіла па правым беразе Дняпра. 24 снежня 1902 года (6 студзеня 1903 года) яна была здадзена ў эксплуатацыю. Новая магістраль, якаяперасякалачыгуначную лінію Смаленск – Мінск, мела вялікае гаспадарчае значэнне: забяспечвала надзейную транспартную сувязь Санкт-Пецярбурга (сталіцы Расійскай імперыі) з прамысловым і сельскагаспадарчым поўднем краіны. Так, пачынаючы з 2-й паловы ХІХ ст. і да пачатку ХХ ст., пасля далейшага будаўніцтва чыгунак і перасячэння галоўных з іх – Пецярбургска-Кіеўскай і Маскоўска-Варшаўскай, Орша стала буйным чыгуначным вузлом, які працаваў на 4 напрамкі і складаўся з дзвюх станцый – пасажырскай і грузавой (належалі дзвюм розным дарогам). Чыгункі на тэрыторыі Беларусі будаваліся аж да 30-х гадоў XX ст., узнікалі новыя чыгуначныя вузлы.

З першых дзён Вялікай Айчыннай вайны горад Орша і станцыя падвяргаліся пастаянным бамбардзіроўкам варожай авіяцыі, будынак вакзала быў часткова разбураны. Орша была занята нямецкімі войскамі 14 ліпеня 1941 года. У 1941–1942 гг. на станцыі дзейнічала падпольна-дыверсійная група Канстанціна Заслонава. Падпольшчыкі, ужываючы «вугальныя міны», за тры месяцы вывелі са строю 93 нямецкія паравозы. Станцыя і горад былі вызвалены ад ворага 27 чэрвеня 1944 года. Праз трое сутак, 1 ліпеня 1944 года, паміж Масквой і Оршай быў адкрыты рэгулярны рух цягнікоў.

Сучасная станцыя Орша, размешчаная на скрыжаванні двух еўрапейскіх транспартных калідораў, з'яўляецца галоўнай чыгуначнай станцыяй Аршанскай дыстанцыі Мінскага аддзялення Беларускай чыгункі, найважнейшым звяном у чыгуначнай сетцы Рэспублікі Беларусь і краін СНД. Гэта чыгуначны вузел кальцавога тыпу: складаецца з дзвюх сартавальных (Орша-Цэнтральная, Орша-Заходняя), адной грузавой (Орша-Усходняя), адной прамежкавай станцый (Орша-Паўночная) і пуцявога паста Гараднянскі, якія ўзаемадзейнічаюць паміж сабой. Яна мае складанае і разгалінаванае пуцявое развіццё, якое складаецца больш чым з 40 пуцей рознай працягласці і прызначэння, абсталявана сучасным камп'ютарызаваным комплексам кіравання СЦБ. Акрамя таго, структурнымі падраздзяленнямі станцыі з'яўляюцца чыгуначны вакзал. Вакзал чыгуначныі адзіная на Беларускай чыгунцы дэзынфекцыйна-прамывачная станцыя. У двухпавярховым будынку вакзала ёсць залы чакання, у тым ліку павышанай камфортнасці, аддзяленне банка, гатэль, кафэ і рэстаран. Прасторныя холы аснашчаны сучаснымі даведачна-інфармацыйнымі сістэмамі і банкаматамі. Устаноўлена некалькі гандлёвых павільёнаў па продажы сувеніраў, друкаванай прадукцыі і дзіцячых цацак. Пешаходныя пераходы, адзін высокі і некалькі нізкіх, з металічнымі насціламі, звязваюцьпасажырскія платформы з горадам. У межах станцыі размешчана вялікая колькасць іншых тэхнічных, дапаможных пабудоў.

Па аб'ёме манеўровай работы станцыя з'яўляецца адной з самых загружаных станцый Мінскага аддзялення Беларускай чыгункі. Кожныя суткіпраз станцыю праходзіць не менш за 15–20 пар пасажырскіх міжнародных, рэгіянальных і міжрэгіянальных цягнікоў, скорасных цягнікоў «Ластаўка», дызель-цягнікоў серыі ДП3, бесперасадачных вагонаў. Маюцца прамыя чыгуначныя зносіны з Мінскам, Брэстам, Масквой, Калінінградам, Санкт-Пецярбургам, Смаленскам і іншымі гарадамі і пасёлкамі Беларусі і Расіі.

У структуру УП «Мінскае аддзяленне Беларускай чыгункі» ў горадзе Орша ўваходзяць: лакаматыўнае дэпо Орша імя К. С. Заслонава, Аршанскае вагоннае дэпо, Аршанская дыстанцыя пуці, Аршанская дыстанцыя сігналізацыі і сувязі, Аршанская дыстанцыя ахоўных лесанасаджэнняў, Аршанская дыстанцыя грамадзянскіх збудаванняў, Аршанская дыстанцыя электразабеспячэння.

 

 

Станцыя Орша. Фота з сайта https://img-fotki.yandex.ru/Станцыя Орша-Цэнтральная. Фота з сайта https://ru.wikipedia.org/Станцыя Орша. Чыгунка Мінск – Брэст.  Фота з сайта https://img-fotki.yandex.ru/Станцыя Орша. Лакаматыўнае дэпо.  Фота з сайта https://img-fotki.yandex.ru/

 

ЛІТАРАТУРА

1. Автономов, В. В. Важная задача – максимальное содействие в решении проблем / В. В. Автономов ; [беседовала] О. Хаецкая // Витебские вести. – 2023. – 10 февр. – С. 8.

2. В начале XX века : локомотивному депо Орша им. К. С. Заслонова – 150 лет / подгот. А. Александрова // Аршанская газета. – 2021. – 14 крас. – С. 15.

3. Героическое подполье : Локомотивному депо Орша им. К. С. Заслонова – 150 лет / подгот. А. Александрова // Аршанская газета. – 2021. – 28 ліп. – С. 15.

4. История ОРСа в старых снимках / подгот. А. Александрова // Аршанская газета. – 2023. – 5 жн. – С. 5.

5. Как зарождался Оршанский ОРС / подгот. А. Александрова // Аршанская газета. – 2023. – 4 лют. – С. 5.

6. Лебедева, О. В ногу с прогрессом / О. Лебедева // Витебские вести. – 2018. – 27 дек. – С. 5.

7. Лебедева, О. Держи руку на пульте / О. Лебедева // Витебские вести. – 2019. – 6 авг. – С. 4.

8. Людмина, Л. На станции кипит работа / Л. Людмина // Аршанская газета. – 2021. – 31 ліп. – С. 1.

9. Людмина, Л. Точно выверенными маршрутами / Л. Людмина // Аршанская газета. – 2022. – 6 жн. – С. 5.

10. Маршалович, Л. Значит много – родная дорога / Л. Маршалович // Аршанская газета. – 2021. – 3 лістап. – С. 5.

11. Маршалович, Л. С готовностью отправиться в путь / Л. Маршалович // Аршанская газета. – 2021. – 31 ліп. – С. 4.

12. Маршалович, Л. Сердца стучат колесам в такт / Л. Маршалович // Аршанская газета. – 2019. – 3 жн. – С. 1, 3.

13. Маршалович, Л. Традиции высокого мастерства / Л. Маршалович // Аршанская газета. – 2020. – 30 чэрв. – С. 3.

14. Мачкова, В. Ее судьба – железная дорога / В. Мачкова // Аршанская газета. – 2022. – 6 жн. – С. 4.

15. Машарский, К. По жизни с железной дорогой / К. Машарский // Телеком-экспресс (Орша). – 2020. – 11 марта. – С. 1.

16. Мухин, С. На страже имущества железной дороги / С. Мухин // Аршанская газета. – 2021. – 29 верас. – С. 15.

17. От 70-х до перестройки : станции Орша – 150 лет / подгот. А. Александрова // Аршанская газета. – 2021. – 17 лістап. – С. 15.

18. Первая железная дорога в Орше / подгот. А. Турок // Аршанская газета. – 2021. – 31 сак. – С. 15.

19. Семашко, М. Дорога начинается с пути / М. Семашко // Аршанская газета. – 2019. – 3 жн. – С. 3.

20. Слепцов, С. На пересечении важных путей / С. Слепцов // Аршанская газета. – 2022. – 6 жн. – С. 4.

21. Создание узла : станции Орша – 150 лет / подгот. А. Александрова // Аршанская газета. – 2021. – 19 мая. – С. 15.

22. Солдатенко, М. Дистанция гражданских сооружений / М. Солдатенко // Телеком-экспресс (Орша). – 2018. – 8 авг. – С. 3.

23. Сорок первый год : станции Орша – 150 лет / подгот. А. Александрова // Аршанская газета. – 2021. – 7 ліп. – С. 15.

24. Сосновский, В. Полтора века в пути / В. Сосновский, С. Слепцов // Аршанская газета. – 2021. – 10 лістап. – С. 4.

25. Турок, А. Год 1871. Отсчет времени : Локомотивному депо Орша им. К. С. Заслонова – 150 лет / А. Турок // Аршанская газета. – 2021. – 17 сак. – С. 5.

26. Турок, А. Полный спектр логистических услуг / А. Турок // Віцьбічы = Витьбичи. – 2019. – 17 янв. – С. 4.

27. Хаецкая, О. Дорога трех поколений / О. Хаецкая // Витебские вести. – 2023. – 11 июля. – С. 13.

28. Хасанова, И. Сокращая расстояния, соединяя судьбы / И. Хасанова // Витебские вести. – 2021. – 5 нояб. – С. 12–13.

29. Шурдукова, А. Любые задачи по плечу / А. Шурдукова // Аршанская газета. – 2019. – 6 чэрв. – С. 2.

30. Шурдукова, А. Музей локомотивного депо / А. Шурдукова // Аршанская газета. – 2012. – 17 лістап. – С. 3.

31. Эффективный транспортный сервис // Телеком-экспресс (Орша). – 2019. – 30 янв. – С. 2.

32. Юрьева, В. Железнодорожный узел держал оборону / В. Юрьева // Аршанская газета. – 2023. – 21 чэрв. – С. 6.

 

СПАСЫЛКІ

Станцыя Орша-Цэнтральная