Помнікі гісторыі. Глыбоцкі раён

Подробности

Створана 14.10.2019 09:34

Адноўлена 26.11.2019 10:39

Жыхары г. Глыбокае і Глыбоцкага раёна ў гады Вялікай Айчыннай вайны былі сведкамі і ўдзельнікамі розных падзей – падпольнай і партызанскай барацьбы з ворагамі, трагічнага лёсу вязняў Беразвецкага канцэнтрацыйнага лагера, вызвалення горада і раёна ад нямецка-фашысцкіх захопнікаў. Памяць аб гэтых падзеях увекавечана ў помніках і мемарыяльных знаках.

Помнікі і памятныя мясціны на тэрыторыі Глыбоцкага раёна

 абеліск-указацель месца былога партызанскага аэрадрома (ўрочышча Зімнік);

 Алея знакамітых землякоў (г. Глыбокае)

 брацкае пахаванне вязняў 2-га яўрэйскага гета (г. Глыбокае);

 брацкая магіла абаронцаў Айчыны і ахвяр вайны (ўрочышчы Жвіроўня, в. Галубічы);

 брацкая магіла савецкіх воінаў і партызан (г. Глыбокае);

 брацкая магіла ахвяр (в. Ліпава);

 брацкая магіла воінаў і партызан (в. Вострава);

 брацкая магіла вязняў 3-га яўрэйскага гета (г. Глыбокае);

 брацкая магіла жыхароў і вязняў яўрэйскага гета (г. Глыбокае);

 брацкая магіла жыхароў (в. Каралевічы);

 брацкая магіла лётчыкаў недалёка (в. Гірстуны);

 брацкая магіла (в. Псуя);

 брацкая магіла савецкіх воінаў і партызан (аг. Празарокі);

 брацкая магіла сям'і Шчасных (в. Гінькі);

 Курган партызанскай славы (в. Вострава);

 магіла Баракіна Рыгора Дзмітрыевіча (в. Пялеўшчына);

 магіла Ігната Буйніцкага (аг. Празарокі);

 магіла Кукушкіна Пятра Аляксеевіча (в. Кукушкіна);

 мемарыял спаленым вёскам Глыбоцкага раёна ў в. Арэхава;

 мемарыяльная калона ў гонар Канстытуцыі 3 мая 1791 года.

 мемарыяльны знак у гонар генерал-лейтэнанта Казлова Пятра Міхайлавіча;

 мемарыяльны знак у гонар партызан брыгады «Кастрычнік» Вілейскага партызанскага злучэння;

 мемарыяльны комплекс «Барок» (г. Глыбокае);

 месца Беразвецкага лагера смерці (Шталаг № 351);

 памятны знак ахвярам халакосту (ўрочышчы Марусіна);

 памятны знак воінам (в. Бацілоўшчына);

 памятны знак спаленым вёскам Глыбоччыны (в. Лаўрынаўка);

 памятны знак ў гонар 21-га загінуўшага земляка ў в. Мярэцкія;

 помнік-стэла на месцы дыслакацыі штаба 1-й партызанскай брыгады імя А. В. Суворава (в. Ліпава);

 помнік ахвярам вайны (в. Панфілаўшчына);

 помнік на брацкай магіле мірных жыхароў (в. Арэхаўна);

 помнік на брацкай магіле савецкіх воінаў і партызан (г. Глыбокае);

 помнік на брацкай магіле савецкіх воінаў і партызан ( г. п. Падсвілле, в. Празарокі, в. Псуя);

 помнік на месцы расстрэлу і пахавання палякаў;

 помнік на месцы спаленай (в. Вуглы);

 помнік падпольшчыкам Глыбоцкага падполля;

 помнік падпольшчыкам і партызанам у гонар разведак партызанскай брыгады імя Леніна і атрада «Паўночныя» (в. Мікулічы);

 помнік партызанам (в. Вострава);

 помнік Пліскім падпольным райкамам КП(б)Б і ЛКСМБ;

 помнік на магіле ахвяр фашызму (в. Вуглы, в. Галубічы, в. Ліпава);

 помнікі землякам у в. Абруб, Абруб-Беразвецкі, Азярцы, Бабічы, Верхняе, Галубічы, Гатаўшчына, Запруддзе, Зябкі, Капыльшчына, Карабы-2-я, Кішы, Ломашы, Мацюкова, Мнюта 1-я, Мосар, Прыпернае, Псуя, Старыя Шарабаі, Удзела, Чарневічы, Шунеўцы;

 помнікі партызанам (в. Чарневічы, в. Шунеўцы);

 помнік савецкім воінам і землякам (в. Пятроўшчына)

 самалёт-помнік авіяканструктару П. В. Сухому (г. Глыбокае)

ЛІТАРАТУРА

1. Александров, А. Памятник сожженным деревням / А. Александров // Витебский курьер. – 2004. – 31 авг. – С. 2.

2. Анюціна, А. Дзень жалобы і смутку / А. Анюціна // Веснік Глыбоччыны. – 2012. – 27 чэрв. – С. 3.

3. Берникович, Д. Голос павших призывает к миру / Д. Берникович // Витебские вести. – 2015. – 16 апр. – С. 1–2.

4. Берникович, Д. Дань памяти / Д. Берникович // Витебские вести. – 2018. – 13 нояб. – С. 2.

5. Берникович, Д. Как праздновали День Победы / Д. Берникович // Народнае слова. – 2010. – 13 мая. – С. 9.

6. Берникович, Д. Книгу написали библиотекари / Д. Берникович // Народнае слова. – 2010. – 10 ліп. – С. 4.

7. Берникович, Д. Монумент защитникам Отечества / Д. Берникович // Народнае слова. – 2007. – 7 ліп. – С. 4.

8. Берникович, Д. Сквозь гранит истории / Д. Берникович // Витебские вести. – 2019. – 25 июля. – С. 4.

9. Волкаў, І. Абеліск на пажарышчы / І. Волкаў // Шлях перамогі (Глыбокае). – 1961. – 19 чэрв. – С. 2.

10. Глыбоцкі раён // Збор помнікаў гісторыі і культуры Беларусі. Віцебская вобласць / рэдкал.: С. В. Марцэлеў [і інш.]. – Мінск : БелСЭ імя П. Броўкі, 1985. – С. 223–240.

11. Градюшко, Н. Двенадцать имен на высоком кресте / Н. Градюшко // Рэспубліка. – 2009. – 17 ліп. – С. 1.

12. Жыгуноў, А. Пад крылом бусловым – цішыня... / А. Жыгуноў // Веснік Глыбоччыны. – 2005. – 6 ліп. – С. 1.

13. Захарчонак, Ф. Смутак і радасць над Пушчай / Ф. Захарчонак // Белорусская лесная газета. – 2004. – 1 ліп. – С. 5.

14. Зиборова, Е. Безмолвные свидетели войны. Борок – место нашей вечной скорби / Е. Зиборова // Веснік Глыбоччыны. – 2014. – 15 сак. – С. 2.

15. Капшуль, А. Рэканструкцыя помніка ў Празароках / А. Капшуль // Веснiк Глыбоччыны. – 2006. – 8 лістап. – С. 2.

16. Пукшанскі, А. Загінулі пад Глыбокім... / А. Пукшанскі // Звязда. – 2015. – 16 крас. – С. 2.

17. Саулич, В. Вернулись через... 63 года / В. Саулич // Віцебскі рабочы. – 2008. – 18 нояб. – С. 2.

18. Сауліч, У. Святое месца / У. Сауліч // Віцебскі рабочы. – 2011. – 28 июня. – С. 7.

19. Тут лёсы сплецены ў адзін... / падрыхт. Л. Карніловіч // Веснік Глыбоччыны. – 2017. – 1 ліп. – С. 7.

20. Хайновский, А. Они освобождали Глубоччину / А. Хайновский // Веснік Глыбоччыны. – 2014. – 23 крас. – С. 2.

21. Яцкевич, Т. Премия для памяти / Т. Яцкевич // Белорусская нива. – 2010. – 13 мая. – С. 3.