Помнікі гісторыі. Лёзненскі раён
- Подробности
- Створана 12.12.2019 09:34
- Адноўлена 17.12.2019 16:12
Лёзненшчына – край партызанскай славы. Тысячы нашых землякоў аказалі мужнае супрацьстаянне ворагу, адважна змагаючыся ў партызанскіх атрадах і брыгадах.
На тэрыторыі раёна ў 1943 годзе пачалася аперацыя «Баграціён», якая прынесла доўгачаканае вызваленне Беларусі. Доўгія 9 месяцаў кравапралітных баёў за Лёзненшчыну былі аплачаны жыццём 27 тысяч воінаў Чырвонай Арміі і партызан. І сведчаннем таму – 82 воінскія пахаванні, у якіх пакоіцца 31620 воінаў, з іх 6 967 – невядомыя салдаты. Каля 600 помнікаў і абеліскаў, устаноўленых на месцах баявой славы і гібелі воінаў-вызваліцеляў, мірных жыхароў.
У будні і святы тысячы лёзненцаў і гасцей прыходзяць да падножжа помнікаў і абеліскаў, каб увекавечыць памяць пра іх.
Помнікі і памятныя мясціны Лёзненскага раёна:
Алея Славы (г. п. Лёзна);
брацкія могілкі савецкіх воінаў (урочышча Жукаўка);
брацкія могілкі савецкіх воінаў (в. Красыні);
брацкія могілкі савецкіх воінаў (в. Лугі);
брацкія могілкі савецкіх воінаў (в. Малыя Міснікі);
вайсковыя могілкі (в. Грабенікі);
магіла партызана (в. Ніканаўшчына);
мемарыяльная дошка ў гонар партызан брыгады імя Данукалава (чыгуначная станцыя Выдрэя);
мемарыяльны комплекс воінам-артылерыстам (аг. Крынкі);
мемарыяльны комплекс «Адаменская горка» (г. п. Лёзна);
мемарыяльны комплекс «Ціхмянаўская вышыня» (в. Восьпенкі);
месца базіравання Лёзненскіх падпольных райкамаў КП(б)Б і ЛКСМБ (в. Кавалі);
месца базіравання штаба партызанскай брыгады імя А. Ф. Данукалава (в. Кавалі);
памятны знак воінам-інтэрнацыяналістам (г. п. Лёзна);
памятны знак на месцы размяшчэння 467-га паходна-палявога шпіталя 33-й арміі Заходняга фронту (в. Альхавік);
помнік вызваліцелям (г. п. Лёзна);
помнік вызваліцелям (в. Высачаны);
помнік землякам (в. Пнёва);
помнік М. В. Акцябрскай (аг. Крынкі);
помнік медыцынскім работнікам і партызанам (в. Высачаны);
помнік на брацкай магіле партызан (в. Буракі);
помнік на брацкай магіле партызан (в. Забалацце);
помнік на брацкай магіле савецкіх воінаў (в. Дуброўка);
помнік на брацкай магіле савецкіх воінаў (в. Забалацце);
помнік на брацкай магіле савецкіх воінаў (в. Касцяёва);
помнік на брацкай магіле савецкіх воінаў (в. Матушова);
помнік на брацкай магіле савецкіх воінаў (в. Навароцце);
помнік на брацкай магіле савецкіх воінаў (чыгуначная станцыя Выдрэя);
помнік на брацкай магіле савецкіх воінаў (в. Шарыкі);
помнік на брацкай магіле савецкіх воінаў і партызан (в. Буі);
помнік на брацкай магіле савецкіх воінаў і партызан (аг. Дабрамыслі);
помнік на брацкай магіле савецкіх воінаў і партызан (аг. Дабрамыслі);
помнік на брацкай магіле савецкіх воінаў і партызан (в. Кавалі);
помнік на брацкай магіле савецкіх воінаў і партызан (в. Перамонт);
помнік на брацкай магіле савецкіх воінаў і партызанкі Н. З. Бураўцавай (в. Стасева);
помнік на брацкай магіле чырвонагвардзейцаў (в. Калышкі);
помнік на брацкай магіле савецкіх воінаў і партызан (в. Якубаўшчына);
помнік на брацкіх могілках савецкіх воінаў (в. Баяры);
помнік на брацкіх могілках савецкіх воінаў (в. Веляшковічы);
помнік на брацкіх могілках савецкіх воінаў (в. Высачаны);
помнік на брацкіх могілках савецкіх воінаў (в. Завольша);
помнік на брацкіх могілках савецкіх воінаў (в. Залессе);
помнік на брацкіх могілках савецкіх воінаў (в. Іванькава);
помнік на брацкіх могілках савецкіх воінаў (в. Кляўцы);
помнік на брацкіх могілках савецкіх воінаў (в. Смародзіна);
помнік на брацкіх могілках савецкіх воінаў (в. Чарнаручча);
помнік на брацкіх могілках савецкіх воінаў (в. Шахі);
помнік на брацкіх могілках савецкіх воінаў (в. Шумшчына);
помнік на брацкіх могілках савецкіх воінаў (в. Шэркіна);
помнік на брацкіх могілках савецкіх воінаў (в. Якубаўшчына);
помнік на брацкіх могілках савецкіх воінаў і партызан (в. Вішні);
помнік на брацкіх могілках савецкіх воінаў і партызан (в. Веляшковічы)
помнік на брацкіх могілках савецкіх воінаў і партызан (в. Высачаны);
помнік на брацкіх могілках савецкіх воінаў і партызан (в. Пагосцішча);
помнік на брацкіх могілках савецкіх воінаў і партызан (в. Таранкі);
помнік на брацкіх могілках савецкіх воінаў і партызан (в. Хоцемля);
помнік на брацкіх могілках савецкіх воінаў і партызан (в. Чарніцы);
помнік на вайсковых могілках (аг. Бабінавічы);
помнік на вайсковых могілках (аг. Крынкі);
помнік на вайсковых могілках (в. Бычкова);
помнік на вайсковых могілках (в. Вялікае Сяло);
помнік на вайсковых могілках (в. Глоданкі);
помнік на вайсковых могілках (в. Горбава);
помнік на вайсковых могілках (в. Куракі);
помнік на вайсковых могілках (в. Надзёжына);
помнік на вайсковых могілках (в. Пронскае);
помнік на вайсковых могілках (в. Стар);
помнік на вайсковых могілках (в. Стасева);
помнік на вайсковых могілках (в. Хоцемля);
помнік на вайсковых могілках (в. Чарнышы);
помнік на вайсковых могілках (в. Шарыкі);
помнік на вайсковых могілках (в. Шніткі);
помнік на магіле ахвяр фашызму (в. Асташэва);
помнік на магіле савецкага воіна (в. Засігава);
помнік на магіле савецкага воіна (в. Куляціна);
помнік на магіле савецкага воіна (в. Смародзіна);
помнік на месцы бою 1942 года (в. Пагосцішча);
помнік на месцы пасяджэнняў ЦК КП(б)Б і СНК БССР (в. Чарнаручча);
помнік на могілках савецкіх воінаў (в. Іванькава);
помнік на могілках савецкіх воінаў (в. Свірбы);
помнік на могілках савецкіх воінаў і партызан (в. Выхадцы).
У Лёзна на тэрыторыі ваенна-гістарычнага музея, дзе раней знаходзіўся маёнтак сям'і М. Шагала, знаходзіцца яго бюст.
ЛІТАРАТУРА
1. Лёзненскі раён // Збор помнікаў гісторыі і культуры Беларусі. Віцебская вобласць / рэдкал.: С. В. Марцэлеў [і інш.]. – Мінск : БелСЭ імя П. Броўкі, 1985. – С. 288–301.
2. Лиозненский район : альбом / отв. за вып. А. А. Лукашевич. – Лиозно : Лиозненский райисполком, 2010. – 24 с.
3. Лиозненский район : альбом / отв. за вып. Н. Б. Борщ. – Лиозно : Лиозненский городской исполнительный комитет, 2006. – 28 с.
4. Лиозненский район : 70-летию освобождения района от немецко-фашистских захватчиков посвящается / [отв. за вып. А. Л. Пиута]. – Витебск : Витебская областная типография, 2013. – 32 с.
5. Сыс, Е. «Мы здесь девять месяцев умирали...» / Е. Сыс // Віцебскі рабочы. – 2009. – 28 июля. – С. 5.
СПАСЫЛКІ