Культавая архітэктура. Аршанскі раён
- Подробности
- Створана 18.10.2018 09:34
- Адноўлена 26.11.2018 09:38
Храмы – культавыя пабудовы (з дрэва і каменю). Большасць храмаў Аршаншчыны маюць крыжова-купальную кампазіцыю з традыцыйнай пабудовай інтэр'ера, - тамбур з вежай-калакольняй, асноўны аб'ём алтарную частку (апсіду), – паўкруглую, трох- ці пяцігранную, размешчаную паслядоўна па прадольнай восі. Цэнтральную частку аб'ёма звычайна завяршае вялікі купал.
Самыя старажытныя храмы даціруюцца XVII ст., большая іх частка пабудавана ў XIX ст. Шмат храмаў разбурана і пашкоджана ў ходзе войн і ў гады атэізму.
Захаваліся на тэрыторыі раёна і невялікія культавыя пабудовы без асобнага памяшкання для алтара – капліцы (у Смалянах, Ламачына, Ляўках, Гацькаўшчыне). У 1990-х гадах XX ст. пачалася рэстаўрацыя асобных храмаў (Крапіўна, Браздзетчына, Смаляны і інш.) і будаўніцтва новых (Барань, Бабінічы).
ПРАВАСЛАЎНЫЯ ХРАМЫ
Богаяўленскі Куцеінскі мужчынскі манастыр;
Свята-Троіцкая царква (в. Салоўе);
Спаса-Праабражэнская царква (г. Барань);
Свята-Ільінская (Пакроўская царква);
Свята-Міхайлаўскі кафедральны сабор;
Свята-Троіцкая царква (г. п. Арэхаўск);
Спаса-Праабражэнская царква (в. Смаляны);
Царква ў імя князя Аляксандра Неўскага;
КАТАЛІЦКІЯ ХРАМЫ
Касцёл Найсвяцейшай Дзевы Марыі і кляштар бернардзінцаў;
Касцёл Святога Антонія і кляштар францысканцаў;
Касцёл Святога Юзафа Абручніка і кляштар дамініканцаў;
Касцёл Святой Троіцы і кляштар трынітарыяў;
Касцел Найсвяцейшай Дзевы Марыі і кляштар дамініканцаў;
Касцёл Святога архангела Міхаіла і калегіум езуітаў.
ЛІТАРАТУРА
1. Аршанскі раён // Збор помнікаў гісторыі і культуры Беларусі. Віцебская вобласць / рэдкал.: С. В. Марцэлеў [і інш.]. – Мінск : БелСЭ, 1985. – С. 87–117.
2. Габрусь, Т. В. Сакральнае дойлідства Беларусі: 1000-гадовая спадчына = Сакральное зодчество Беларуси: 1000-летнее наследие = The Sacral Architecture of Belarus: Millennial Legacy / Т. В. Габрусь ; [пер. на англ. мову Ю. І. Габруся, А. В. Захарава]. – Минск : Беларуская навука, 2014. – 481 с.
3. Дорогами православной Беларуси / сост. С. Р. Бегиян. – Минск : Белорусская Православная церковь, 2010. – 272 с.
4. Духовные святыни Витебщины = Geistliche heiligtuemer des Gebiest Witebsk / текст Н. И. Степаненко, В. Г. Синковец. – Витебск, 2007. – 36 с.
5. Кулагін, А. М. Каталіцкія храмы на Беларусі : энцыклапедычны даведнік / А. М. Кулагін ; мастак І. І. Бокі. – Мінск : БелЭн, 2000. – 216 с. : іл.
6. Кулагін, А. М. Каталіцкія храмы Беларусі / А. М. Кулагін ; фатограф А. Л. Дыбоўскі. – Мінск : БелЭн імя П. Броўкі, 2008. – 488 с. : іл.
7. Кулагін А, М. Праваслаўныя храмы на Беларусі : энцыклапедычны даведнік / А. М. Кулагін; мастак І. І. Бокі. – Мінск : БелЭн, 2001. – 328 с. : іл.
8. Кулагін, А. М. Праваслаўныя храмы Беларусі : энцыклапедычны даведнік / А. М. Кулагін ; маст.: З. Э. Герасімовіч, У. П. Свентахоўскі. – Мінск : БелЭн, 2007. – 656 с. : іл.
9. Наследие Православной Беларуси / сост. С. Р. Бегиян. – Минск : Белорусская Православная церковь, 2011. – 256 с.
10. Оршанские монастыри // Оршеведение : производственно-практическое издание / В. В. Жуковский. – Орша : Оршанская типография, 2008. – С. 125–131.
11. Памяць: Орша. Аршанскі раён : гісторыка-дакументальныя хронікі гарадоў і раёнаў Беларусі : у 2 кн. / рэдкал.: Г. П. Пашкоў [і інш.] ; склад.: Т. Г. Ігнацьева [і інш.] ; мастак Э. Э. Жакевіч. – Мінск : БелЭн, 2000. – Кн. 2.– 528 с.