Культавая архітэктура. Глыбоцкі раён
- Подробности
- Створана 14.10.2019 09:34
- Адноўлена 22.10.2019 14:33
На Глыбоччыне, як і па ўсёй Беларусі, захавалася нямала помнікаў архітэктуры, якія яскрава сведчаць аб майстэрстве інжынернай думкі і натхнёнай працы тагачасных дойлідаў.
Помнікі культавай архітэктуры, якія складаюць аснову гэтай спадчыны, адлюстроўваюць складанае рэлігійнае жыццё на гэтай зямлі, няпростыя адносіны праваслаўя, уніяцтва, каталіцызму.
Пад аховай ЮНЕСКА як выдатныя помнікі архітэктуры, культуры, дойлідства знаходзяцца
Троіцкі касцёл (XVIII ст.);
царква Ражджаства Багародзіцы (XVII ст.), якая прыцягвае ўвагу турыстаў як узор еўрапейскай архітэктуры;
касцёл святой Ганны (XVIII ст.) у в. Мосар. Парк і могілкі, якія прылягаюць да яго, ацэньваюцца як адзін з лепшых узораў ландшафтнай архітэктуры еўрапейскага ўзроўню;
касцёл францысканцаў (XVIII ст.) у в. Удзела;
Ільінская капліца (XVIII ст.).
Усе гэтыя аб'екты прадстаўляюць вялікую цікавасць для турыстаў.
У раёне 23 культавыя будынкі, якія з'яўляюцца помнікамі архітэктуры
Праваслаўныя храмы
Свята-Міхайлаўскі Беразвечскі жаночы манастыр (г. Глыбокае),
Свята-Іаана-Прадцечанская царква (в. Бабруйшчына),
Свята-Троіцкая царква ў в. Вялец,
Свята-Мікалаеўская царква (в. Забор'е),
Свята-Пакроўская царква (в. Бушыкі),
Свята-Параскева-Пятніцкая царква (в. Чарневічы),
Свята-Параскеўская царква (в. Пліса),
Свята-Петра-Паўлаўская царква (в. Празарокі),
Свята-Ражджаства-Багародзіцкая царква (в. Дзедзіна),
Свята-Успенская царква (в. Кавалі),
Свята-Ушэсцеўская царква (в. Парэчча),
Спаса-Праабражэнская царква (в. Верхняе),
Спаса-Праабражэнская царква (в. Мамаі),
Каталіцкія храмы
Беразвецкі кляштар базыльян (в. Беразвечча),
Капліца святога Антонія ( в. Прошкава),
касцёл Насвяцейшай Дзевы Марыі (в. Задарожжа),
касцёл Узвышэння Святога Крыжа (в. Чарневічы),
касцёл Унебаўзяцця Найсвяцейшай Дзевы Марыі (в. Дзеркаўшчына),
касцёл Унебаўзяцця Найсвяцейшай Дзевы Марыі (аг. Празарокі).
Чатыры храмы маюць статус гісторыка-культурнай каштоўнасці рэспубліканскага значэння
касцёл Святой Троіцы (г. Глыбокае),
касцёл святой Ганны (в. Мосар),
касцёл Беззаганнага Зачацця Дзевы Марыі (в. Удзела),
Кафедральны сабор у гонар Ражджаства Прасвятой Багародзіцы (г. Глыбокае).
ЛІТАРАТУРА
1. Бакевіч, Э. Сапраўдны пастыр / Э. Бакевіч // Віцебскі рабочы. – 2012. – 2 кастр. – С. 6.
2. Берникович, Д. Награда для архиерея / Д. Берникович // Витебские вести. – 2018. – 18 янв. – С. 4.
3. Вярцінская, А. В. Нашы гісторыка-культурныя каштоўнасці / А. В. Вярцінская // Веснік Глыбоччыны. – 2005. – 7 верас. – С. 3.
4. Главная синагога в Глубоком // Архитектура европейских синагог / А. И. Локотко. – Минск, 2002. – С. 117–118.
5. Духовные святыни Витебщины = Geistliche heiligtuemer des Gebiest Witebsk / текст Н. И. Степаненко, В. Г. Синковец. – Витебск, 2007. – С. 20–24.
6. Збор помнікаў гісторыі і культуры Беларусі. Віцебская вобласць / рэдкал.: С. В. Марцэлеў [і інш.]. – Мінск : БелСЭ імя П. Броўкі, 1985. – 478 с.
7. Івашчонак, А. Мястэчка Глыбокае [на пачатку ХIХ стагоддзя] / А. Івашчонак // Вольнае Глыбокае. – 2012. – 21 чэрв. – С. 5.
8. Кулагін, А. М. З архітэктурнай спадчыны / А. М Кулагін // Памяць: гісторыка-дакументальная хроніка Глыбоцкага раёна / рэд.: Б. І. Сачанка [і інш.] ; маст. А. М. Хількевіч. – Мінск : БелЭн імя П. Броўкі, 1995. – С. 59–73.
9. Кулагін, А. М. Каталіцкія храмы Беларусі / А. М. Кулагін ; фат. А. Л. Дыбоўскі. – Мінск : БелЭн імя П. Броўкі, 2008. – 487 с. : іл.
10. Кулагін, А. М. Каталіцкія храмы на Беларусі : энцыклапедычны даведнік / А. М. Кулагін ; маст. І. І. Бокі. – Мінск : БелЭн, 2000. – 215 с. : іл.
11. Кулагін, А. М. Праваслаўныя храмы Беларусі : энцыклапедычны даведнік / А. М. Кулагін ; маст.: З. Э. Герасімовіч, У. П. Свентахоўскі. – Мінск : БелЭн, 2007. – 653 с. : іл.
12. Кулагін, А. М. Праваслаўныя храмы на Беларусі : энцыклапедычны даведнік / А. М. Кулагін ; мастак І. І. Бокі. – Мінск : БелЭн, 2001. – 327 с. : іл.
13. Культовое зодчество Поозерья. – Витебск : Национальное агентство по туризму, 2006. – 7 с.
14. Кумельскіх, А. Магія сакральнай даўніны / А. Кумельскіх // Літаратура і мастацтва. – 2012. – 31 жн. – С. 19.
15. На Глыбоччыне // Мастацкая культура Віцебскага Паазер'я: ад старажытнасці да пачатку ХХ стагоддзя / А. У. Русецкі, Ю. А. Русецкі. – Мінск : БелЭн, 2005. – С. 79–97.
16. Саулич, В. Возрождение духовности – забота общая / В. Саулич // Віцебскі рабочы. – 2012. – 12 янв. – С. 9.
17. Сикиржицкий, В. Было в Глубоком три храма... / В. Сикиржицкий // Рэспублiка. – 2006. – 18 жн. – С. 7.
18. Скрабатун, У. Царква, якую маляваў Драздовіч / У. Скрабатун // Вольнае Глыбокае. – 2016. – 16 чэрв. – С. 4.
19. Храмы и монастыри Полоцкой епархии : фотоальбом / текст: О. В. Молодечкина, А. М. Якубовского ; фото О. В. Молодечкина. – Новополоцк, 2006. – 75 с.